بازفرینی بافت های فرسوده شهرى با رویکرد گردشگرى پایدار با تلفیق مدل های برنامه ریزی استراتژیک و تحلیل شبکه(ANP- SWOT) مطالعه موردى: بافت فرسوده شهر خوى

Abstract

فرسودگى واقعیتی است که تاکنون بیشتر شهر‌های با سابقه ایران تحـت تـأثیر آن قرار گرفته‌اند. آنچه مسلم است، در اینگونه شهر‌ها، این مساله رشد بافت شـهری را مختـل کرده و افزون بر نابودی بافت‌های درونی، هزینه‌های هنگفتی را با ایجاد بافت‌های نو‌ظهور بر گرده‌ى شهر تحمیل می‌کنـد. بنابراین توجه به بافت‌های فرسوده، لزوم مداخله و رفع ناپایداری آنها، موضوعی جدى و محوری مى‌باشد. در این راستا، رویکرد‌های مرمت و بهسازی بافت‌هاى فرسوده در سیر تحول و تکامل خود از بازسازی، باز زنده‌سازی، نوسازی و توسعه مجدد به باز‌آفرینى شهری تکامل یافته و در این مسیر، از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تاکید بر ملاحظات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گذری داشته است. از آنجا که باز‌آفرینى این مراکز نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی مى‌باشد به نظر می‌رسد می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های بالقوه گردشگری به منظور تشویق هم‌زمان بخش خصوصی و حمایت‌هاى بخش دولتی جهت سرمایه‌گذارى برای تحقق‌پذیرى باز‌آفرینى بافت‌هاى فرسوده شهرى بهره‌بردارى نمود. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی با اهداف کاربردی- توسعه‌ای است. ابتدا برای رسیدن به عوامل چهارگانه‌ی SWOT از روش مصاحبه با کارشناسان استفاده شده تا مهمترین عوامل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید موجود در گردشگری بافتهای فرسوده شهر خوى جمع‌آوری گردد. سپس راهبردهای حاصل از فن سوات، با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌ای (ANP‌) اولویت‌بندی گردید. نتاج حاصله نشان می‌دهد راهبردهایST1 ، WO2 و ST2 سه‌راهبرد دارای اولویت می باشند. همچنین امتیازهای کسب شده نشان می‌دهد در وضعیت فعلی، استراتژی رقابتی با کسب بیشترین امتیاز باید در اولویت و توجه قرار گیرد.