شناسایی و بررسی انگل‌های منوژن آبشش شانک ماهیان زردباله‌(Acanthopagrus latus Houttuyn, 1782)‌وحشی و پرورشی سواحل خلیج فارس

Abstract

منوژن‌ها عمدتاً انگل خارجی ماهیان می‌باشند که در میان ماهیان آب شیرین ایران نیز شیوع بسیار بالایی داشته و هر ساله باعث بروز خسارات اقتصادی زیادی در بچه ماهیان و در مواردی ماهیان پرواری ومولدین می‌شوند. هدف از انجام این تحقیقق جداسازی و شناسایی انگل‌های منوژن آبشش شانک ماهیان زرد باله وحشی و پرورشی خلیج فارس بود. در این تحقیق که به مدت یک سال از پاییز 1385 تا پاییز 1386 بر روی مجموعاً 276 قطعه ماهی انجام گرفت دو گونه انگل منوژن پلی لابریس آنجیفر‌ ‌و لاملودیسکوس آکانتوپاگری‌ ‌برای اولین بار جداسازی و مورد شناسایی قرار گرفتند. درصد آلودگی به انگل پلی لابریس آنجیفر‌ ‌در کل شانک ماهیان وحشی و پرورشی مورد بررسی 3/12 درصد و شدت آلودگی نیز 62/2 ± 76/2 درصد بود. در ماهیان پرورشی جزیره هنگام درصد آلودگی 5/12 و شدت آلودگی 78/0± 43/2 و در بندر امام نیز به ترتیب 60 درصد و 98/3 ± 50/6 بود. بیشترین درصد آلودگی به انگل پلی لابریس آنجیفر‌ ‌در فصل بهار و کمترین آن مربوط به فصل پاییز بود. بیشترین شدت آلودگی نیز در فصل تابستان مشاهده گردید. درصد آلودگی به انگل لاملودیسکوس آکانتوپاگری‌ ‌در شانک ماهیان وحشی و پرورشی مورد بررسی 5/6 و شدت آلودگی 73/5 ± 33/6 بود. در ماهیان پرورشی در قفس بندر امام نیز درصد آلودگی 60 و شدت آن 07/2 ±50/5 بود. بیشترین درصد و شدت آلودگی به این انگل در فصل زمستان مشاهده شد. این انگل در ماهیان پرورش در قفس جزیره هنگام جداسازی نگردید. در بررسی رابطه بین تغییرات آلودگی به انگل منوژن با وزن ماهیان نیز مشاهده شد که با افزایش وزن بر درصد آلودگی به این انگل ها افزوده می شود. ضایعات آسیب شناسی مشهود انگل پلی لابریس آنجیفر‌ ‌ازدیاد سلول های جامی، در آبشش شامل خونریزی و اتساع لاملای اولیه و چسبندگی لاملاهای ثانویه بود.