بررسی اپیدمیولوژیک بیماری پریودنتال در سگهای ارجاعی به بیمارستان دامهای کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

Abstract

هدف : تعیین تنسبت بیماری پریودنتال و التهاب لثه و ارتباط آن با عوامل فرضی در سگهای ارجاعی به بیمارستان دامهای کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران در فاصله سالهای 1380-1379. طرح : گزارش موارد (Case series). حیوانات: تعداد 300 قلاده سگ. روش : انتخاب سگهای دارای سن بیش از شش ماه، ثبت مشخصات شامل: سن، جیره غذایی، میزان استخوان در جیره، نحوه قرارگیری فکها و پس از آن معاینه ناحیه دهان و گروه‌بندی حیوانات به سه دسته سالم، دارای التهاب لثه و مبتلا به التهاب پریودنشیوم بر اساس میزان رسوب جرم دندانی، اندازه‌گیری عمق شیار لثه، میزان لق شدگی دندان و تعداد دندانهای افتاده و از بین رفته. تجزیه و تحلیل آماری: محاسبه فراوانی نسبی بر حسب درصد و انجام آزمون آماری مربع کای برای سنجش ارتباط تمامی متغیرهای مستقل این تحقیق با وضعیت سلامتی لثه. نتایج : میزان فراوانی التهاب پریودنشیوم و بیماری پریودنتال به ترتیب 24 درصد و 12 درصد بود. جنس و نحوه قرار گرفتن فکها با شدت بیماری پریودنتال ارتباط معنی‌دار نداشت. در نژادهای کوچکتر (التهاب لثه 8/32 درصد و بیماری پریودنتال 8/24 درصد) میزان وقوع بیماری با سگهای بزرگ دارای (التهاب لثه 2/19 درصد و بیماری پریودنتال 9/0 درصد) اختلاف معنی‌دار بود. همراه با افزایش سن احتمالا استعداد ابتلا به بیماری افزایش پیدا می‌کند. به طوریکه در این مطالعه هیچ یک از حیوانات بالای 5 سال دارای لثه سالم (التهاب لثه 6/47 درصد و بیمای پریودنتال 4/52 درصد) نبودند. در سگهایی که از جیره واجد استخوان استفاده می‌گردند 9/79 درصد دارای لثه سالم بودند. میزان رسوب جرم دندانی و افزایش عمق شیار لثه در چهارمین دندان پیش آسیا و اولین دندان آسیای فک بالا بیشتر بود و دندانهای پیش بیشتر در اثر پیشرفت بیماری دچار لق شدگی و از دست رفتن شده بودند. نتیجه‌گیری : نتایج این مطالعه اثبات نمود که اولا بیماری پریودنتال یکی از بیماریهای شایع سگهای ارجاعی به درمانگاه دامهای کوچک (36 درصد) را تشکیل می‌دهد. با توجه به عوامل تاثیرگذارنده باید نسبت به رعایت اصول بهداشتی محوطه دهان و اضافه کردن استخوان به جیره سگهای نژاد کوچکتر همت گمارد. و لازم به ذکر است که در سنین بالاتر از 5 سال با توجه به افزایش استعداد ابتلا به بیماری اهمیت معاینات ناحیه دهان بیشتر خواهد شد.

روش : انتخاب سگهای دارای سن بیش از شش ماه، ثبت مشخصات شامل: سن، جیره غذایی، میزان استخوان در جیره، نحوه قرارگیری فکها و پس از آن معاینه ناحیه دهان و گروه‌بندی حیوانات به سه دسته سالم، دارای التهاب لثه و مبتلا به التهاب پریودنشیوم بر اساس میزان رسوب جرم دندانی، اندازه‌گیری عمق شیار لثه، میزان لق شدگی دندان و تعداد دندانهای افتاده و از بین رفته. تجزیه و تحلیل آماری: محاسبه فراوانی نسبی بر حسب درصد و انجام آزمون آماری مربع کای برای سنجش ارتباط تمامی متغیرهای مستقل این تحقیق با وضعیت سلامتی لثه. نتایج : میزان فراوانی التهاب پریودنشیوم و بیماری پریودنتال به ترتیب 24 درصد و 12 درصد بود. جنس و نحوه قرار گرفتن فکها با شدت بیماری پریودنتال ارتباط معنی‌دار نداشت. در نژادهای کوچکتر (التهاب لثه 8/32 درصد و بیماری پریودنتال 8/24 درصد) میزان وقوع بیماری با سگهای بزرگ دارای (التهاب لثه 2/19 درصد و بیماری پریودنتال 9/0 درصد) اختلاف معنی‌دار بود. همراه با افزایش سن احتمالا استعداد ابتلا به بیماری افزایش پیدا می‌کند. به طوریکه در این مطالعه هیچ یک از حیوانات بالای 5 سال دارای لثه سالم (التهاب لثه 6/47 درصد و بیمای پریودنتال 4/52 درصد) نبودند. در سگهایی که از جیره واجد استخوان استفاده می‌گردند 9/79 درصد دارای لثه سالم بودند. میزان رسوب جرم دندانی و افزایش عمق شیار لثه در چهارمین دندان پیش آسیا و اولین دندان آسیای فک بالا بیشتر بود و دندانهای پیش بیشتر در اثر پیشرفت بیماری دچار لق شدگی و از دست رفتن شده بودند. نتیجه‌گیری : نتایج این مطالعه اثبات نمود که اولا بیماری پریودنتال یکی از بیماریهای شایع سگهای ارجاعی به درمانگاه دامهای کوچک (36 درصد) را تشکیل می‌دهد. با توجه به عوامل تاثیرگذارنده باید نسبت به رعایت اصول بهداشتی محوطه دهان و اضافه کردن استخوان به جیره سگهای نژاد کوچکتر همت گمارد. و لازم به ذکر است که در سنین بالاتر از 5 سال با توجه به افزایش استعداد ابتلا به بیماری اهمیت معاینات ناحیه دهان بیشتر خواهد شد.