بررسی بالینی و آسیب شناسی اثرات ماده شوینده آنیونی بر آبشش ماهی حوض (Carassius auratus)

Abstract

هدف : بررسی تغییرات بالینی و آسیب شناسی ناشی از ماده شوینده آنیونی بر آبشش ماهی قرمز. حیوانات : یکصد و چهل قطعه ماهی قرمز با طول 20-18 سانتیمتر که در 4 گروه تقسیم شدند. روش : ماهیان گروههای 1 الی 3 به ترتیب 15ppm , 10ppm , 5ppm از ماده شوینده را دریافت نمودند. بعد از 21 روز، 7 ماهی از هر گروه به صورت تصادفی انتخاب و بافت آبشش در محلول فرمالین بافر 10 درصد قرار داده شد و پس از انجام مراحل آماده‌سازی بافت، مقاطع به دست آمده به روش هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری : مقایسه یافته‌های غیر پارامتریک با استفاده از سیستم درجه‌بندی بر اساس نوع و شدت ضایعات. نتایج : ماهیان هر سه گروه بعد از استفاده از ماده شوینده افزایش حرکات سرپوش آبششی همراه با افزایش موکوس روی سطح آبشش را نشان می‌دادند. ماهیان گروه دوم و سوم، لاغری، خونریزی پتشی روی پوست، پوسیدگی باله کراتیت زخم جلدی و بی اشتهایی را نشان می‌دادند. در گروههای دوم و سوم ضایعات هیستوپاتولوژیک شامل نکروز بافت پوششی لاملا، هیپرپلازی سلولهای کلراید و نفوذ سلولهای آماسی از شدت و وسعت بیشتری برخوردار بودند. نتیجه‌گیری : در پایان با توجه به یافته‌های بالینی و نتایج موجود در این مطالعه می‌توان اظهار داشت که ماهیانی که در معرض ماده شوینده آنیونی با غلظت 15ppm , 10ppm قرار گرفتند (گروههای دوم و سوم) ضایعاتی به مراتب شدیدتر از ماهیان گروه اول نشان دادند. آبششها اندامهای مهمی برای تشخیص بیماری در ماهیان می‌باشند، به علت این که به طور مستقیم در تماس با محیط قرار دارند و به بسیاری از محرکها، انگلها و مواد شیمیایی موجود در آب حساسیت نشان می‌دهند.