تاثیر اسانس و عصاره برخی گیاهان دارویی خانواده چتریان درتخریب زیرالنون شیرابه شکمبه گاو

Abstract

زمینۀ مطالعه: زیرالنون یک زهرابه قارچی استروژنیک غیراستروئیدی است که به طور معمول در خوراک حیوانات یافت می­شود و سبب بروز نارسائی در کارکرد دستگاه تناسلی می­شود. بیشتر جاذب­های تجاری توانائی جذب زیرالنون را ندارند و ممکن است پیامدهای مصرفی زیانباری روی حیوان داشته باشند. بنابراین کشف و معرفی ترکیبات طبیعی سالم و ایمن جهت کاهش زیرالنون خوراک ضروری می‌باشد. <br /> هدف: هدف اصلی این پژوهش معرفی برخی گیاهان دارویی با توانایی تجزیه زیرالنون شیرابه شکمبه گاو در شرایط برون تنی می‌باشد.<br /> روش‌کار: در این پژوهش ابتدا کارایی اسانس و عصاره‌های ان-هگزانی، اتیل استاتی و متانولی بذرهای چهار گیاه دارویی از خانواده­ چتریان (Apiaceae) شامل گشنیز(<em>Coriandrum sativum)</em>، زیره سبز(<em>Cuminum cyminum</em>)، رازیانه(<em>Foeniculum vulgare)</em> و گلپر ایرانی (<em>Heracleum persicum</em>) بر تجزیه زیرالنون (2 میلی‌گرم اسانس/عصاره همراه با 4/0 میکروگرم زیرالنون در 1 میلی‌لیتر شیرابه شکمبه گاو) بررسی شد و سپس تاثیر اسانس و عصاره های امیدبخش در سه نسبت اسانس/ عصاره: توکسین (125 :1، 250 :1 و 00 5 :1) در طول 48 ساعت پایش شد. در هر مرحله محتوای زیرالنون توسط ستون ایمونوافینیتی استخراج و با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) دارای ردیاب فلورسنت اندازه گیری شد.<br /> نتایج: نتایج نشان داد اسانس گشنیز (حاوی 5/76 درصد لینالول)، عصاره ان-هگزانی گشنیز و عصاره­های متانولی و اتیل استاتی گلپر از توانائی قابل قبولی (بیش از 30 درصد) در تجزیه زیرالنون برخوردار هستند. پایش محتوای زیرالنون در حضور غلظت­های مختلف اسانس و عصاره­های امیدبخش نشان داد که اسانس گشنیز طی 48 ساعت با 5/79درصد تجزیه زیرالنون بیشترین تاثیر را در پاکسازی زیرالنون از شیرابه شکمبه دارد و عصاره‌ی ان- هگزانی گشنیز پس از 36 و 48 ساعت در نسبت­1:500 به ترتیب با 8/67 درصد و 2/74 درصد تجزیه زیراانون در مرتبه بعدی قرار گرفت. همچنین عصاره­های متانولی و اتیل استاتی گلپر در نسبت1:500 به ترتیب قادر به کاهش 46 درصد و 8/41 درصد محتوای زیرالنون شیرابه شکمبه بودند. <br /> نتیجه‌گیری نهایی: گیاهان دارویی گشنیز و گلپر به عنوان دو افزودنی امید بخش برای تجزیه زیرالنون در خوراک دام معرفی می‌شوند.