ارزیابی مقایسه‌ای اثر کیتوزان و آتورواستاتین بر تغییرات پروفایل‌های لیپیدی سرم سگ

Abstract

زمینه مطالعه: داروهای زیادی از جمله آتورواستاتین، در کاهش لیپیدهای سرم سگ، موثر شناخته شده‌اند، اما با بررسی منابع، گزارشی در زمینه تاثیر کیتوزان بر چربی سرم سگ یافت نشد. هدف: هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی مقایسه‌ای اثر کیتوزان و آتورواستاتین بر تغییرات پروفایل‌های لیپیدی سرم و تاثیر زمان بر مراحل درمان، در سگ بود. روش کار: جهت مدیریت القاء هیپرلیپیدمی با پودر کلسترول، 20 قلاده سگ سالم، به‌صورت تصادفی به 4 گروه مساوی تقسیم‌بندی شدند. گروه A (کنترل) شامل 5 قلاده سگ بود که با پودر کلسترول (gr/kg 4 و برای مدت 10 روز) تغذیه شدند. گروه B مشابه گروه A بود، اما علاوه بر آن، آتورواستاتین ( mg/kg 5) برای مدت 45 روز، بعد از القاء هیپرلیپیدمی، تجویز گردید. گروه C مشابه گروه B بود، با این تفاوت که به جای آتورواستاتین، کیتوزان و به میزان gr 3 به‌ازاء هر قلاده سگ، به آنها خورانده شد. گروه D، ترکیبی از گروه B و C بود، به این معنا که بعد از خوراندن کلسترول، ترکیب آتورواستاتین و کیتوزان، با همان دوز گروه‌های قبلی، به سگ‌ها تجویز شد. نمونه‌های خون، 4 بار و در روزهای صفر، 10، 40 و 55 بعد از شروع تحقیق، جمع-آوری شدند. سپس میزان تری‌گلیسرید، کلسترول‌ تام، HDL-C و LDL-C سرم، با کیت‌های تجاری استاندارد اندازه‌گیری شدند. نتایج: گروه‌های آتورواستاتین و کیتوزان (B و C) و نیز گروه D، در مقایسه با گروه A، فعالیت بیشتری را در کاهش تری‌گلیسرید، کلسترول تام و LDL-C و افزایش HDL-C سرم نشان دادند (05/0>p)، بیشترین کاهش تری‌گلیسرید (49/17±60/105)، کلسترول تام (39/11±80/119) و LDL-C (57/7±40/36) مربوط به گروه D بود. بیشترین افزایش HDL-C نیز در گروه D مشاهده گردید (15/10±162). در مقایسه بین دو دارو و اثرات آنها بر پروفایل‌های لیپیدی، آتورواستاتین نسبت به کیتوزان تفاوت معنی‌داری را نشان داد (05/0>p). ترکیب دو دارو، نیز نسبت به استفاده تکی از داروها، موثرتر بود (05/0>p). نتیجه‌گیری نهایی: مطالعه حاضر نشان داد که اگرچه هر دو دارو، فعالیت کاهش‌دهنده چربی خون در سگ‌ها را دارند، اما اثر کیتوزان نسبت به آتورواستاتین کمتر بود، بنابراین استفاده از آن به ‌تنهایی توصیه نمی-شود. بررسی‌های بیشتر، جهت روشن ساختن مکانیسم احتمالی داروها لازم است.