آلودگی نمونه های سیلوی ذرت و کنسانتره به قارچ‌ها و آفلاتوکسین B1 در تعدادی از گاوداری ها در برخی از شهرهای استان یزد

Abstract

زمینه مطالعه: آفلاتوکسین B1 یک متابولیت ثانویه سمی است که توسط برخی از گونه‌های توکسین‌زای آسپرژیلوس به خصوص آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس تولید شده و موجب آلودگی مواد غذایی دامی می‌گردد. هدف: هدف از این مطالعه بررسی آلودگی نمونه های کنسانتره و سیلوی ذرت به قارچ‌های توکسین‌زا و آفلاتوکسین B1 در گاوداری های استان یزد در ایران بود. روش کار: تعداد 80 نمونه کنسانتره و 80 نمونه سیلوی ذرت از گاوداری‌های 4 شهر استان یزد در دو فصل زمستان و بهار (40 نمونه در هر فصل و یک نمونه از هر واحد گاوداری) جمع‌آوری شدند. نمونه‌ها به منظور جداسازی و تعیین قارچ‌های توکسین‌زا بر روی محیط‌های قارچ‌شناسی کشت داده شدند. به صورت همزمان، میزان آفلاتوکسین B1 موجود در نمونه‌های جیره‌ به روش الایزا اندازه‌گیری گردید. نتایج: نتایج نشان دادند که در فصل زمستان گونه‌های آسپرژیلوس (3/49 %)، پنی‌سیلیوم (23 %)، موکور (3/22 %) و فوزاریوم (8/4 %) و در فصل بهار گونه‌های آسپرژیلوس (9/46 %)، پنی‌سیلیوم (8/21 %)، موکور (5/28 %) و فوزاریوم (8/2 %) فراوانترین قارچ‌های جدا شده از کل جیره‌های غذایی تحت آزمایش بودند. میانگین آفلاتوکسینB1 در جیره‌ها به ترتیب در زمستان و بهار g/kgμ 25/0 و g/kgμ 21/0 بود. بر پایه آزمون‌های آماری نتایج، اختلاف‌های معناداری بین فراوانی جدایه‌های آسپرژیلوس با سایر گونه‌های قارچی و همچنین بین قارچ‌های توکسین‌زا نظیر آسپرژیلوس، فوزاریوم و پنیسیلیوم با سایر قارچ‌های جدا شده مشاهده گردیدند (05/0>p). در بین قارچ های توکسین‌زا، اختلاف‌های معناداری بین گونه های آسپرژیلوس و پنیسیلیوم، گونه های آسپرژیلوس و فوزاریوم و گونه های پنیسیلیوم و فوزاریوم مشاهده گردیدند (05/0>p). ارتباط معناداری بین تعداد قارچ‌های توکسین‌زا با آفلاتوکسین B1 جیره‌ها مشاهده شد (05/0>p). نتیجه گیری نهایی: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهند که تشخیص سریع و اختصاصی قارچ‌های مولد آفلاتوکسین جهت اطمینان از سلامت قارچی مواد غذایی دامی ضروری می‌باشد.