زن در شعر جمیل صدقی زهاوی

Abstract

این مقاله به بررسی نخستین پژواک اندیشه‌ها و نظرات مربوط به دفاع از برابری زن و مرد در جهان عرب، پس از نهضت می‌پردازد. پیشرفت‌های علمی در جهان غرب در قرن نوزدهم و رسیدن امواج دانش جدید به جهان عرب و همچنین شرایط اجتماعی و عقب‌ماندگی‌های موجود در کشورهای عربی به تسریع انتشار و افزایش مطالبات اجتماعی زنان در میان این کشورها کمک شایانی کرد. تأثیر این امواج ابتدا در میان اندیشمندان عرب و سپس در میان روشنفکران و به‌ویژه شاعران از قدرت شگرفی برخوردار گردید. همچنانکه چنین نظراتی در ادبیات انعکاس می‌یافت، دیدگاه‌های مخالف آن نیز که متکی بر سنت، به رسوخ این اندیشه در جهان اسلام اعتراض داشتند، به واکنش می‌پرداختند. جمیل صدقی زهاوی از جمله شاعرانی است که در صحنة اجتماعی عراق به طرح دیدگاه‌های نوین دربارة زنان مسلمان در اشعارش پرداخته است. این مقاله می‌کوشد افزون بر طرح اندیشه‌های روشنفکران عرب، چالش‌های موجود بر سر راه این اندیشه را نیز بیان کند.