تقاطع جنسیت و خانواده؛ فهم زنانه از ازدواج و زندگی خانوادگی

Abstract

بررسی رابطة میان جنسیت و نهاد خانواده، معنای زنانه از ازدواج و زندگی خانوادگی، در وضعیت تحولات حاضر، که با ازهم‏گسست فزایندة زندگی‏های تأهلی همراه است، بیانگر آن است که زنان در حال تجربة خروج از سایه و کشف هویتی جدید از خودند. مطالعة حاضر با مشارکت 28 نفر از زنان ‏تهرانی باسابقة حداقل یک‏بار ازدواج و جدایی با استفاده از روش داده‏بنیاد (رویکرد سیستماتیک) صورت گرفته است. زنان باتجربة جدایی واجد سه تجربه هستند که برای این مطالعه ضروری است: تصورات پیش از ازدواج، تجربة زیسته از زندگی تأهلی و تجربة جدایی. بررسی این تجربیات سه‏گانه بیانگر فرایندی از شکل‏گیری معنای ازدواج و زندگی خانوادگی است که از بازتعریف فضای زیست و ابعاد هویتی جدید حکایت دارد. زنان با درخواست توجه بیشتر به رابطة همسرانه و صمیمیت و با توجه به افزایش سرمایة اجتماعی و فرهنگی در مسیر حرکت به سمت تغییر فضای تک‏جنسیتی در عرصة خصوصی و عمومی‌اند. این امر به دلیل ناشناخته‌بودن مختصات و ابعاد آن از یک ‏طرف، غفلت سنگین مردانه از توجه به تغییرات از طرف دیگر و درنهایت به دلیل نبود زبان مشترک سبب ابهام موقعیتی برای زنان و مردان شده است که نتیجة آن در زندگی‏های آشفته یا ازهم‏گسسته نمود دارد.