تعیین‌کننده‌های اجتماعی‌ـ جمعیتی افزایش سن ازدواج (دانشجویان زن تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های تهران)

Abstract

هدف کلی این تحقیق، شناخت متغیرهای اجتماعی‌ـ جمعیتی مؤثر بر افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‏های تهران و مورد مطالعه، زنان دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه‏های تهران بوده است. با استفاده از روش پیمایشی و با تکنیک پرسشنامه، 387 زن ازدواج‌کردۀ شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های تهران با روش نمونه‏گیری خوشه‏ای مورد سؤال قرار گرفتند. متغیرهای استفاده‌شده برای تبیین افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‏های تهران عبارت‌اند از: مقطع تحصیلی، محل سکونت، درجۀ توسعه‏یافتگی زادگاه جغرافیایی، اختلاف نگرش با والدین در امر ازدواج، توقعات اجتماعی، توقعات اقتصادی، میزان دسترسی و استفاده از وسایل ارتباط‌جمعی، موافقت با تسهیل روابط دختر و پسر، شیوه‏های انتخاب همسر و پایگاه اقتصادی اجتماعی والدین. تحلیل مدل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای جمعیتی اجتماعی بررسی‌شده در حدود 33‌درصد از تغییرات افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‏های تهران را تبیین می‏کند. نتایج تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر نشان داد در بین متغیرهای مورد بررسی، مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر سن ازدواج دختران، متغیر دسترسی و استفاده از وسایل ارتباط‌جمعی با ضریب بتای 435_/0 بوده است و بعد از این متغیر، متغیرهای اختلاف نگرش دختران با والدین و نیز توقعات اجتماعی بیشترین سهم را در افزایش سن ازدواج دختران دارند. این در حالی است که متغیرهای توقعات اقتصادی و پایگاه اقتصادی اجتماعی والدین نقش بسیار ناچیزی در افزایش سن ازدواج دختران دارد.