مطالعۀ تطبیقی وضعیت و جایگاه زنان در ایران و مالزی بر‌اساس شاخص نابرابری جنسیتی

Abstract

برابری جنسیتی، عدالت و توانمندسازی زنان از ارکان اصلی توسعۀ انسانی و عاملی مهم برای دستیابی به توسعۀ سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی کشورهاست. زنان، همانند مردان، به‌عنوان منابع ارزشمند در توسعه و پیشرفت جامعۀ خود نقش تعیین‌کننده‏ای دارند. تجربۀ بسیاری از کشورها نشان داده در هر جامعه‏ای که سهم زنان در فعالیت‏های اجتماعی و اقتصادی بیشتر باشد، آن جامعه از رشد و توسعۀ بیشتری برخوردار خواهد بود. هدف از نگارش این مقاله، بررسی و تبیین وضعیت و جایگاه زنان در دو کشور ایران و مالزی بر‌اساس شاخص‏های نابرابری و شکاف جنسیتی بر پایۀ نظام برنامه‌ریزی و برنامه‏های توسعۀ هر کشور، میزان عملی‌کردن این اهداف و در‌نهایت انعکاس این اقدامات در آمار و گزارش‌های جهانی است. روش تحقیق استفاده‌شده در این پژوهش، روش تطبیقی است که با تکیه بر گزارش‏های اسنادی سازمان ملل، شاخص‏های توسعۀ انسانی و مجمع جهانی اقتصاد و همچنین برنامۀ توسعه و گزارش‏های رسمی مربوط به زنان در دو کشور مالزی و ایران انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان می‏‏دهد که به‌رغم اینکه در برنامۀ توسعۀ هر دو کشور به بهبود وضعیت زنان توجه و اقداماتی نیز انجام شده است، در عمل، براساس آمارهای جهانی، به‌خصوص در شاخص نابرابری و شکاف جنسیتی، مالزی رتبۀ بالاتری از ایران دارد. در این مقاله، تلاش خواهد شد دلایل این تفاوت تبیین و بررسی شود.