تأثیر آبیاری با زهاب نیشکر بر خواص فیزیکی و هیدرولیکی خاک

Abstract

ببه‌منظور آگاهی از تأثیر آبیاری با زهاب مزارع نیشکر کشت و صنعت سلمان فارسی بر خواص فیزیکی و هیدرولیکی خاک، پژوهشی در مزرعة تحقیقاتی آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز، در چارچوب طرحی کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارهای آبیاری به‌صورت (1) اختلاط 75 درصد آب رودخانة کارون + 25 درصد زهاب مزرعة نیشکر، (2) اختلاط 50 درصد آب رودخانة کارون + 50 درصد زهاب مزرعة نیشکر، (3) اختلاط 25 درصد آب رودخانة کارون + 75 درصد زهاب مزرعة نیشکر و (4) تیمار شاهد (100 درصد آب رودخانة کارون) استفاده شد. تیمارهای آبیاری حاصل از اختلاط زهاب مزارع نیشکر کشت و صنعت سلمان فارسی و آب رودخانة کارون در سه تکرار و تیمار شاهد (100 درصد آب رودخانة کارون) در یک تکرار انتخاب شد. خواص فیزیکی و هیدرولیکی خاک شامل وزن مخصوص ظاهری، تخلخل کل، رطوبت ظرفیت زراعی، رطوبت نقطة پژمردگی دائم، هدایت هیدرولیکی اشباع و سرعت نفوذپذیری نهایی به‌مدت چهار ماه و در سه عمق (0-30، 30-60، 60-90 سانتی‌متری) خاک ارزیابی شد. نتایج نشان داد با افزایش شوری آب آبیاری، وزن مخصوص ظاهری، رطوبت ظرفیت زراعی و رطوبت نقطة پژمردگی دائم، به‌ترتیب 82/7، 26/25 و 41/23 درصد افزایش معنادار (05/0 >P) و هدایت هیدرولیکی اشباع، سرعت نفوذپذیری نهایی و تخلخل کل خاک به‌ترتیب 23/22، 02/29 و 9/9 درصد کاهش معنادار (05/0 >P) یافت. زیاد بودن میزان سدیم موجود در زهاب مورد استفاده در این پژوهش، سبب تخریب ساختمان خاک و پراکندگی ذرات خاک شد.