بررسی تغییرات الگوی جذب آب توسط ریشه گیاه لوبیا در شرایط کم‌ آبیاری و گلخانه‌ای

Abstract

شناخت نحوه جذب آب توسط ریشه گیاه در شرایط تنش آبی منجر به تشخیص محل مناسب برای تخلیه آب آبیاری است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر تنش رطوبتی خاک بر نحوه جذب آب توسط ریشه گیاه لوبیا است. کشت گیاه لوبیا در قالب طرح کاملاً تصادفی، با چهار تیمار و چهار تکرار در شرایط گلخانه‌ای انجام گرفت. تیمارهای تحقیق شامل آبیاری کامل به عنوان شاهد (FI) و کم ‌آبیاری با کاربرد مقادیر به‌ترتیب 80، 60 و 50 درصد تیمار شاهد (DI80، DI60 و DI50) بودند. خاک مورد آزمایش به چهار لایه مساوی تقسیم شد. میزان جذب آب توسط ریشه براساس بیلان رطوبتی خاک محاسبه شد. نتایج نشان داد که تغییرات رطوبتی لایه چهارم در دو تیمار شاهد و کم آبیاری 80 درصد بسیار کم می‌باشد. در تیمارهای 50 و 60 درصد کم آبیاری، تغییرات رطوبتی لایه سوم و چهارم نیز بیشتر شدند. حداکثر و حداقل میزان جذب به ترتیب در تیمارهای شاهد و DI50 8/11 و 9/5 میلی متر در روز مشاهده شد. در تیمارهای DI80، DI60 و DI50 متوسط میزان جذب آب به ترتیب 11/8، 5/26 و 84/33 درصد نسبت به جذب در تیمار شاهد کاهش یافت که در سطح پنج درصد معنی‌‌دار بود. در تیمار FI ، سهم جذب آب از لایه اول و دوم 2/84، در تیمار DI80 36/77 و در تیمار DI60 37/70 و در DI50 96/63 درصد کل جذب آب از همه لایه‌ها بود.