بررسی تأثیر روش توسعة کم‌اثر بشکة ذخیرة آب باران در کاهش آب‌گرفتگی ناشی از وقوع سیلاب شهری

Abstract

بهره‌گیری از روش‌های نوین توسعة کم‌اثر، از اقدامات اصلی در مدیریت سیلاب‌های شهری و کاهش مشکلات ناشی از آن است. در این تحقیق، تحلیل آب‌گرفتگی معابر شهری و کارایی وضع موجود شبکه به‌کمک مدل ریاضی EPA-SWMM برای بخشی از منطقة 13 شهر تهران بررسی شده است. پس از تهیة مدل شبکة جمع‌آوری آب‌های سطحی منطقه، مقدار رواناب برای دوره‌های بازگشت 2، 5 و 10سال بررسی شد. میزان درصد فرار آب از محل‌های آبگرفتگی در هر دوره، به‌ترتیب 3/19، 24 و 27درصد محاسبه شد. طبق نتایج مدلسازی، این شبکه تنها بخشی از رواناب تولیدشده را عبور می‌دهد و باقی به‌صورت سیلاب، سبب آب‌گرفتگی معابر خواهد شد. سپس، اثر به‌کارگیری روش توسعة کم‌اثر بشکة ذخیرة آب باران با دو اندازة مختلف، برای دوره‌های بازگشت مذکور بررسی شد. طبق نتایج، حجم فرار آب از محل‌های آب‌گرفتگی، در هر دورة بازگشت، در مدلسازی بشکة ذخیرة کوچک‌تر به‌ترتیب 47، 6/21 و 7/9 درصد و در بشکة ذخیرة بزرگ‌تر به‌ترتیب 3/47، 6/39 و 7/38 درصد کاهش داشته است. مقایسة نتایج حاصل از اجرای مدل در وضع موجود و با به‌کارگیری LID در این تحقیق نشان می‌دهد که با به‌کارگیری رویکردهای نوین، می‌توان آثار منفی سیلاب‌های با دورة بازگشت کوچک را تا حدود 40 درصد کاهش داد.