سازمان قدرت‌های اقتصادی در حال ظهور (بریکس): اهداف، توانمندی‌ها و جایگاه آن در نظام بین‌المللی

Abstract

تحولات سریع و شتابندۀ دنیای امروز در سطوح مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی، باعث شده تا کشورها به سوی همکاری و تعامل بیشتر حرکت کنند. این امر به نوبۀ خود، پیمان‌ها و ائتلاف‌های جدیدی را رقم می‌زند یا ائتلاف‌های پیشین را تقویت یا حتی تضعیف می‌کند. سازمان قدرت‌های اقتصادی در حال ظهور (بریکس) از جملۀ این ائتلاف‌ها و نهادهاست که فعالیت خود را از سال 2009م آغاز کرد و با هدف معماری جهانی تازه، به سرعت به یک نهاد مؤثر در عرصۀ بین‌المللی تبدیل شد. این مقاله درصدد است تا در چارچوب رویکردی کیفی و با استفاده از روش استنادی- استدلالی به این پرسش پاسخ دهد که بریکس چه جایگاهی در نظام بین‌المللی کنونی دارد و چه چشم‌اندازی را می‌توان برای آن متصور بود؟ یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بریکس توانسته است در مدتی اندک، قطب اقتصادی جدیدی را در برابر غرب ایجاد کند و کم‌کم به موضوعات امنیتی و سیاست بین‌الملل نیز پابگذارد و در صورت رفع برخی آسیب‌ها و چالش‌های پیش‌روی، این نهاد خواهد توانست تا نقش ارزنده‌ای در تغییر و اصلاح ساختار نظام بین‌المللی کنونی داشته باشد.