حفظ منافع اساسی دولت میزبان در توافقات سرمایه گذاری بین المللی

Abstract

در نظام بین المللی جاری، بیشتر کشورها به منظور مشارکت در اقتصاد بین المللی به صورت ارادی محدودیت هایی را در رابطه با اعمال حق حاکمیت خویش مورد پذیرش قرار داده اند. برای نمونه در زمینه ی سرمایه گذاری، دولت ها با اهداف فراهم آوردن یک محیط یا ثبات و قابل پیش بینی برای سرمایه گذار خارجی، به انعقاد معاهدات دو یا چند جانبه روی آورده اند که این معاهدات با پیش بینی حقوق متعدد برای سرمایه گذاران، تا اندازه ای زیادی دامنه ای اعمال حق حاکمیت دولت میزبان سرماطه را محدود می سازد . مع هذا نگاهی دقیق به همین معاهدات نشان می دهد که دولت ها، علی رغم پذیرش داوطلبانه ی محدودیت بر سر راه اعمال حاکمیت خویش، ابراز نیرومندی برای تضمین اقتدار و حاکمیت خویش در مواقع حساس در نظر گرفته اند و آن عبارت است از درج چنین استثنایی در توافقات سرمایه گذاری بین المللی به ویژه معاهدات دو جانبه تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، کشور عزیزمان ایران، جز در موارد بسیار معدود، از گنجاندن چنین شرطی در معاهدات دو جانبه سرمایه گذاری خویش بازمانده است. از این رو نوشتار حاضر در نظردارد ضمن بررسی تحلیل وضوع ، به گونه ای اهمیت آن را برای دست اندرکاران و طرحان معاهدات مربوط به سرمایه گذاری ایران تبیین نموده ، راهنمایی برای شناخت آن به دست دهد. برای این منظور علاوه بررسی این شرط در رویه توافقات سرماطه گذاری بین المللی، آرای داوری صادره در بحران اقتصادی آرژاتین که مجالی برای بررسی این شرط در مرحله عمل می باشد، نیز مورد بررسی قرار گرفته است