مزدوری در نظام حقوق بین الملل

Abstract

یکی از مسائل مطروحه در حوزه‌ی حقوق مخاصمات مسلحانه، کاربرد مزدور توسط طرفین درگیر در مخاصمه است. کنکاش در سیر اوضاع و احوال عالم، ما را به این نکته رهنمون می‌شود که پدیده‌ی مزدوری از گذشته‌های بسیار دور مطرح بوده است. اگرچه استفاده و استخدام مزدور تا مدت‌ها امری معمول و متداول تلقی می‌شده است، لیکن عملکرد مزدوران بالاخص در قاره‌ی آفریقا در دوران استعمارزدایی، رویکرد بین‌المللی نسبت به پدیده‌ی مزدوری را، تغییر داد. مجمع عمومی و شورای امنیت ملل متحد با توجه به خطراتی که از اقدامات مزدوران حاصل شده بود، قطع‌نامه‌هایی را علیه پدیده‌ی مزدوری تصویب نمودند. دولت‌ها هم در عرصه‌ی جامعه‌ی بین‌المللی یک کنوانسیون منطقه‌ای و یک کنوانسیون جهانی در زمینه‌ی مقابله با این پدیده، تصویب نموده‌اند. حقوق بین‌الملل بشردوستانه نیز، در این زمینه صرفاً تماشاچی محض نبوده و هرچند بسیار مختصر، به وضع قاعده در این زمینه پرداخته است. به موازات این اقدامات، برخی از دولت‌ها نیز در نظام حقوق داخلی خود، مقرراتی را در ارتباط با مزدوری، تدوین نموده‌اند. با این همه، در ارتباط با پدیده‌ی مزدوری در نظام حقوق بین‌الملل، به نظر می‌رسد قواعد موجود چندان مورد استقبال دولت‌ها قرار نگرفته است. به همین دلیل و با توجه به ظهور شرکت‌های نظامی و امنیتی خصوصی، تدوین اسناد جدید و جامع در این زمنیه ضروری به نظر می‌رسد. Mercenaries in the International Law System