علم اطلاعات و دانش شناسی به مثابه رشته یا میان رشته: مروری مجدد بر مسأله

Abstract

<strong>هدف</strong>: این پژوهش با هدف بررسی متون و منابع موجود در زمینه مطالعات میان‌رشته‌ای به‌منظور تعیین جایگاه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در میان ابعاد رشته و میان‌رشته و پاسخ به این سؤال صورت گرفت: آیا امکان دارد واقعیتی به‌نام میان‌رشته بدون اینکه قبل از آن رشته بودن برای یک حوزۀ علمی محقق شود، به‌وجود آید ؟<br /> <strong>روش/ رویکرد پژوهش</strong>: به‌منظور حصول به نتیجۀ مطلوب، پژوهش به‌صورت کتابخانه‌ای و با بررسی و تحلیل متون صاحب‌‌نظران و گونه‌های میان‌رشته انجام شد.<br /> <strong>یافته</strong><strong>‌</strong><strong>ها</strong>: تاکنون هفت‌گونۀ عمده برای مطالعات میان‌رشته‌ای شناسایی شده است: درون‌رشتگی، بین‌رشتگی، میان‌رشتگی، چندرشتگی، تکثررشتگی، فرارشتگی و پسارشتگی که از میان گونه‌های ذکر شده، تنها دو گونۀ بین‌رشتگی و میان‌رشتگی منجر به زایش رشتۀ علمی جدید می‌شوند و علم اطلاعات و دانش‌شناسی نتیجه هیچ یک از دو گونۀ مذکور نیست.<br /> <strong>نتیجه</strong><strong>‌</strong><strong>گیری</strong>: علم اطلاعات و دانش‌شناسی به‌لحاظ موضوع و مسئلۀ مورد بررسی، دارای وجه تمایز از دیگر حوزه‌های علمی است و می‌تواند به‌عنوان یک رشته شناخته شود، زیرا موضوع این علم تنها اطلاعات مضبوط است؛ اما به‌دلیل پیچیدگی این مفهوم، محققان این رشته ناگزیر به سمت مطالعات میان‌رشته‌ای حرکت کرده‌اند که نه تنها نقطه ضعفی برای این رشته شمرده نمی‌شود بلکه سبب رشد و گسترش این حوزه می‌شود.