تاثیر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر رشد درون شیشه ای فندق و تولید تاکسول در کالوس

Abstract

در این تحقیق، تاثیر نوع و غلظت تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مختلف (2,4-D, NAA, Kin, BAP, IBA, TDZ) بر کالوس‌زایی ریزنمونه‌های مختلف، تکثیر درون‌شیشه‌ای فندق با استفاده از ریزنمونه گره و همچنین میزان تاکسول در کالوس مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونه‌های بذر، برگ و ساقه فندق پس از ضدعفونی سطحی، روی محیط کشت MS حاوی 1، 2 و 4 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D و NAA در ترکیب با Kin و BAP (5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) کشت شدند. علاوه ‌بر این، به‌منظور تکثیر درون‌شیشه‌ای، ریزنمونه‌های تک ‌گره فندق تهیه شده و روی محیط کشت MS حاوی سطوح مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی کشت شدند. نتایج نشان داد که درصد کالوس‌زایی ریزنمونه برگ به‌طور معنی‌داری بیشتر از بذر و ساقه است. بیشترین درصد کالوس‌زایی و وزن تر کالوس در محیط‌ MS حاوی دو میلی‌گرم در لیتر 2,4-D و 5/0 میلی‌گرم در لیتر BAP مشاهده گردید. در ریزنمونه‌های تک گره فندق بیشترین درصد ریشه‌زایی در محیط MS حاوی دو میلی‌گرم در لیتر NAA و 5/0 میلی‌گرم در لیتر Kin و در محیط MS حاوی چهار میلی‌گرم در لیتر NAA و 5/0 میلی‌گرم در لیتر Kin مشاهده شد. بیشترین تعداد برگ نیز در محیط MS حاوی BAP به‌همراه 05/0 میلی‌گرم در لیتر IBA و محیط MS حاوی 5/2 میلی‌گرم در لیتر TDZ و 05/0 میلی‌گرم در لیتر IBA مشاهده شد. بیشترین مقدار تاکسول در کالوس‌های حاصل از ریزنمونه بذر و برگ در محیط کشت MS حاوی یک میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به‌همراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر BAP به‌دست آمد.