اثر تنش سرما زدگی بر خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی سه هیبرید ذرت (Zea mays L.) در مرحله گیاهچه ای

Abstract

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر تنش سرماو(عدم تنش و بر خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی سه هیبرید ذرت (سینگل کراس های 704، 400، 260) در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. جهت اعمال تنش سرما گیاهچه های چهار برگی ذرت به مدت 12 ساعت در معرض دمای پنج درجه سانتیگراد قرار گرفتند. کلیه نمونه برداری‌ها 24 ساعت پس از اعمال تنش سرما انجام شد. تنش سرما در دو رقم سینگل کراس 260 و رقم سینگل کراس 704 منجر به افزایش مالون دی آلدئید شد، در صورتیکه در سینگل کراس 400 در شرایط مشابه میزان آن کاهش داشت. غلظت دی تیروزین در سینگل کراس 704 نسبت به دو رقم سینگل کراس 260 و 400 حدود 40 درصد بیشتر بود. غلظت سوپراکسیددیسموتاز در رقم سینگل کراس 260 به طور معنی داری بیشتر از دو هیبرید سینگل کراس 400 و 704 بود. تاثیر تنش سرما بر میزان گلوتاتیون پراکسیداز در ارقام ذرت معنی دار بود، به طوری که در رقم سینگل کراس 260 تنش سرما منجر به کاهش 39 درصدی ترکیب مذکور شد. تنش سرما به طور معنی داری سبب کاهش 20 درصدی آنزیم کاتالاز نسبت به شرایط عدم تنش شد. بیشترین میزان آنزیم کاتالاز نیز در رقم سینگل کراس 260 مشاهده شد که به طور معنی داری از دو رقم دیگر بیشتر بود. هر چند که به لحاظ مورفولوژی تنش سرما اثر بارزی بر ارقام ذرت نداشت، ولی قرار گرفتن گیاه در معرض تنش سرما سبب تغییر بیوشیمیایی در فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی و پایداری غشاء گیاه ذرت شد.