مطالعه ویژگیهای فنولوژیکی و سایر خصوصیات رویشی کلن‌های مختلف صنوبر گونهPopulus euramericana در گیلان

Abstract

طرح تحقیقاتی ایجاد کلکسیون پایه مادری صنوبر در ادامه طرح ملی جمع‌آوری کلن‌های مختلف صنوبر و ایجاد خزانه سلکسیون در شرایط اقلیمی ایستگاه تحقیقات صنوبر در سال 1362 با تعداد 64 کلن از انواع کلن‌های صنوبر اجرا گردید (در این نوشتار فقط کلن‌های مختلف صنوبر گونه اورآمریکن مورد مطالعه قرار گرفته‌اند). همه ساله تا پایان اجرای این تحقیق فاکتورهای فنولوژی نظیر زمان ظهور گل، برگ، بذر و خزان برگ‌ها از شروع فصل رویش تا پایان آن مورد مطالعه قرارگرفته‌اند. مطالعات فنولوژی کلن‌های مورد تحقیق طی سالهای مختلف فعالیت حیاتی آنها از محدوده زمانی اواسط اسفند تا اواسط فروردین شروع شده و تا اواخر آذر که مصادف با پایان خزان برگهاست، پایان می‌یابد. اختلاف زمانی بین ظهور پدیده‌های حیاتی کلن‌های مورد مطالعه در سالهای مختلف از چند روز تا چند هفته متفاوت است. نتایج این تحقیق نشان داد که از میان 17 کلن اورآمریکن مورد مطالعه، کلن <em>P.e.chopit</em><em>a</em> زودترین و کلن <em>P.e.94/57</em> دیرترین زمان گلدهی را نشان می‌دهند. به لحاظ آغاز فعالیت فیزیولوژیک که با ظهور برگها شروع می‌شود کلن <em>P.e.488</em> زودتر از سایر کلنها فعالیت فیزیولوژیک خود را آغاز کرده و کلن <em>P.e.agresgrandis</em><em> </em>دیرتر از بقیه فعالیت خود را آغاز نموده است. رسیدن بذرها و پراکنش آنها در کلن<em>P.e.488</em> زودتر از<em> </em>سایر کلنها و در کلن<em>P.e.costanzo</em> دیرتر از همه شروع می‌شود. میزان رشد<em> قطری در کلن </em><em>P.e.triplo</em> با میانگین قطری 73/24 سانتیمتر و کلن <em>P.e.riminii</em><em> </em>با میانگین 81/15 سانتیمتر به‌ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر رشد قطری را به خود اختصاص داده‌اند. از لحاظ رشد ارتفاعی کلن <em>P.e.94/57</em> بیشترین مقدار (48/31 متر) و کلن <em>P.e.chopita</em><em> </em>از نظر رویش ارتفاعی کمترین مقدار را داشته است (4/22 متر).