بررسی اکولوژی فردی گونه ی گیاهی ex Litw. Salsola richteri (Moq.) Karel در استان خراسان جنوبی

Abstract

انتخاب گونه‌های گیاهی سازگار با شرایط بیابانی در راستای اهداف احیای پوشش گیاهی، امری ضروری است و موفقیت در احیای گونه‌های گیاهی، وابسته به شناخت بوم‌شناسی فردی گیاهان می‌باشد. Salsola richteri از تیره‌ی Amaranthaceae با نام فارسی شور درخت ترکمنی است. مقاومت بسیار زیاد به خشکی، کنترل فرسایش بادی و تثبیت تپه‌های شنی از خصوصیات ارزشمند این گونه است. در این تحقیق، اکولوژی فردی S. richteri در خراسان جنوبی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور دو ایستگاه مطالعاتی در منطقه‌ی شاهرخت و بشرویه در سال 1390 و 1391 در نظر گرفته شد. خصوصیات رویشگاهی گیاه، ویژگی‌های خاک، فنولوژی، شکل زیستی، نحوه‌ی تکثیر، وضعیت حفاظتی، گونه‌های همراه و مطالعات گرده‌شناسی و تشریحی برگ گونه، بررسی و گزارش شد. نتایج نشان داد که این گونه در دامنه‌ی ارتفاعی 830 تا 1050 متر از سطح دریا با متوسط بارندگی110 تا 180 میلی‌متر و متوسط دمای سالانه‌ی ‌16 تا 20 درجه‌ی سانتی‌گراد رویش دارد. بافت خاک رویشگاه گیاه شنی، با pH 49/8 و هدایت الکتریکیds/m 54/0 تا 02/2 می‌باشد. شروع رشد رویشی از اواخر اسفند، گلدهی در تیر‌، تولید میوه در مرداد، شروع بذردهی شهریو‌ر، رسیدگی بذرها در اواخر مهر و دوره‌ی رکود رشد از آبان تا اسفند می‌باشد. تکثیر گیاه در طبیعت، توسط بذر است. از نظر شکل زیستی ران‌کایر، جزء گروه فانروفایت‌ها و از نظر وضعیت حفاظتی بر مبنای گروه‌بندی IUCN، در گروه گونه‌های Least Concern قرار می‌گیرد. دانه‌ی گرده‌ی این گونه، کروی و Pantopolyporate و از نظر تشریحی، تیپ آناتومی کرانز برگ این گونه در گروه سالسولوئید جای می‌گیرد.