تأثیر قارچ‎های میکوریز بر مقاومت گیاه گوجه‎فرنگی در برابر قارچ Alternaria solani

Abstract

بیماری لکه موجی با عامل Alternaria solani یکی از بیماری‌های مهم و رایج خسارت زا در اکثر گیاهان خانواده سولاناسه می‌باشد. در حال حاضر عملی‌ترین راه کنترل این بیماری استفاده از قارچ‌کش‌ها می‌باشد. با توجه به اهمیت بیماری لکه موجی و مصرف بیش از حد سموم شیمیایی، این پژوهش به‌منظور بررسی کارایی ترکیبات غیر سمی (عوامل میکوریزا) در کنترل این بیماری است. در این پژوهش ابتدا قارچ‌های میکوریزی Glomus moseae، G. rubi و Scutellospora sp روی ریشه ذرت گسترش داده شدند و سپس در شرایط گلخانه‌ای تأثیر این عوامل روی شاخص‌های گیاهی و شدت بیماری‌زایی قارچ Alternaria solani روی گوجه فرنگی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های گلخانه‌ای حاکی از تأثیر معنی‌دار ترکیبات میکوریز آربوسکولار در کاهش میزان بیماری لکه موجی گوجه‌فرنگی بودند به‌طوری که بهترین تیمارها بر افزایش ارتفاع ساقه و ریشه گوجه‌فرنگی، به ترتیب تیمار Scutellospora با G. mousae+Scutellospora با 86/30 و 05/19 درصد افزایش رشد و بهترین تأثیر بر وزن تر ساقه و ریشه را G. moseae به ترتیب با 37/31 و 81/47 درصد افزایش، داشتند. تیمار G. mousae+ Scutellospora به ترتیب با 79/40 و 60/52 افزایش وزن خشک ریشه بهترین تیمار برای رشد ریشه بود همچنین همین تیمار با 08/46 درصد، علائم به وجود آمده توسط قارچ A. solani را نسبت به شاهد کاهش داد. بنابراین تیمارهای میکوریزی اثر بسیار مناسبی در افزایش رشد گوجه‌فرنگی و کاهش شدت بیماری قارچ A. solani دارند و می‌توانند گزینه مناسبی در جایگزینی سموم شیمیایی در پرورش گلخانه ای گوجه فرنگی باشند و منجر به تولید محصولی کاملاً ارگانیک شوند.