ترکیب گیاهی و تراکم بذر گونه ها در بانک بذر خاک علفزار کوهستانی در دامنه شمالی البرز

Abstract

قسمتی از ترکیب گیاهی در اکوسیستم¬های طبیعی به صورت جوامعی از بذرهای زنده در بانک بذر خاک نهفته است. شناسایی این منبع گونه¬ای نقش مهمی در حفاظت و احیای پوشش گیاهی دارد. هدف از این تحقیق شناسایی مقدار بذر موجود در خاک بخشی از علفزار کوهستانی ارتفاعات البرز در استان مازندران می¬باشد. نمونه¬گیری بانک بذر خاک در دو عمق صفر تا 5 و 5 تا10 سانتی¬متری خاک انجام و ترکیب و مقدار بانک بذر خاک به روش جوانه¬زنی در گلخانه تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که تعداد 49 گونه گیاهی در بانک بذر خاک حضور دارند که از این تعداد تنها 30 گونه بین بانک بذر و پوشش گیاهی سطح زمین مشترک بودند. نیمی از بذر¬های موجود در خاک منطقه مربوط به گونه¬های .Carex sp، Cynodon dactylon، Stachys byzanthina ،glomerata Dactylis و Stellaria media است. از نظر گروه¬های گیاهی غالبیت بانک بذر خاک با تیره گندمیان، جگن، نعناعیان، فرم زیستی همی¬کریپتوفیت، فرم رویشی پهن¬برگان علفی و چند ساله¬ها بوده است. حدود 70 درصد از تراکم بانک بذر خاک در عمق صفر تا پنج سانتی¬متری خاک مشاهده گردید. نتایج نشان داد که بانک بذر لایه سطحی خاک به طور معنی¬داری نسبت به عمق پایین از غنا و تنوع گونه-ای بیشتری برخوردار است. مقایسه پوشش گیاهی و بانک بذر خاک نشان داد که پوشش گیاهی سطح زمین دارای غنا و تنوع بیشتری نسبت به بانک بذر خاک می¬باشد.