بررسی تنش خشکی و کود زیستی نیتروژنه بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی گیاه دارویی همیشه بهار(Calendula officinalis L.)

Abstract

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود زیستی نیتروژن بر عملکرد گل و شاخص¬های بیوشیمیایی همیشه بهار (Calendula officinalis L.)،مطالعه¬ای در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد،انجام گرفت.این آزمایش بصورت اسپلیت¬پلات در قالب طرح پایه بلوک‏های کامل تصادفی در 3 تکرار و در سال زراعی90-89اجراگردید.فاکتورهای آزمایش شامل سطوح مختلف خشکی در مرحله چهار برگی به عنوان فاکتور اصلی(پتانسیل رطوبت خاک 5/0 اتمسفر به عنوان شاهد(FC (ظرفیت زراعی))،پتانسیل 5/3 اتمسفر بعنوان تنش ملایم،پتانسیل 5/6 اتمسفر بعنوان تنش نسبتاً شدید و پتانسیل 10 اتمسفر بعنوان تنش شدید)و سطوح کود زیستی نیتروژن به عنوان فاکتور فرعی(شاهد(بدون اعمال تیمار)،اختلاط دو لیتر کود زیستی نیتروژنه همراه با آب آبیاری و اختلاط دو لیتر کود زیستی نیتروژنه بصورت بذرمال)در نظر گرفته شدند.نتایج نشان داد که خشکی،کود زیستی نیتروژن و اثر برهمکنش آن¬ها برتمام صفات بجز ارتفاع بوته و وزن ریشه تاثیر معنی¬داری داشت(P<0.01).بطوریکه با افزایش سطح خشکی طول ریشه (16%)،محتوی آنتوسیانین(23%)، کاروتنوئید(71%)، قندهای محلول(36%)، محتوی پرولین(47%) و رنگیزه¬های فتوسنتزی(63%)افزایش یافت. بیشترین میزان عملکرد گل و عصاره در آبیاری مطلوب حاصل شد و لذا تحت تنش شدید عملکرد گل به 20 درصد و میزان عصاره به 50 درصد تقلیل یافت.بیشترین ارتفاع بوته،عملکرد گل،محتوی رنگیزه¬های فتوسنتزی،محتوی پرولین و مقدار عصاره زمانی حاصل شد که از کود زیستی به صورت بذرمال استفاده شد.ضرایب همبستگی نشان داد که بین عملکرد گل با محتوی آنتوسیانین،کاروتنوئید و رنگیزه¬های فتوسنتزی همبستگی منفی و معنی¬داری(P<0.01)وجود دارد.بطورکلی نتایج نشان داد که گیاه همیشه بهار می¬تواند همراه با کاربرد 2 لیتر کود زیستی نیتروکسین سطوح نسبتاً بالای خشکی(5/6 اتمسفر)را تحمل نماید.