تاثیر عصاره‌های اکالیپتوس، بادرنجبویه، چوبک و گلپر روی بید سیب زمینی، ( Phthorimaea operculella (Zeller در شرایط آزمایشگاهی

Abstract

با توجه به اثرات جانبی زیان‌آور حشره‌کش‌های شیمیایی، امروزه استفاده از ترکیبات با منشأ گیاهی مورد توجه قرار گرفته است. بید سیب‌زمینی، Phthorimaea operculella (Zeller)، آفت مهم سیب‌زمینی در سطح مزارع و انبارهای مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان است. خسارت این آفت در انبارها جدی‌تر از خسارت آن در مزارع است. در این بررسی، عصاره‌های چهار گیاه دارویی شامل: اکالیپتوس Eucalyptus camaldulensis Dehn.، بادرنجبویه، Melissa officinalis L.، چوبک برگ‌دار Acanthophyllum bracteatum Boiss. و گلپر Heracleum persicum Desf.، در اتاقک رشد تنظیم‌شده در دمای 2±25 درجه‌ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره‌ی نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی روی این آفت مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی اثر تخم‌کشی، نتایج نشان داد که مقدار(Lethal Concentration) LC50 برای عصاره‌های اکالیپتوس و گلپر به ترتیب 07/7 و 95/6 درصد است. در تعیین درصد نفوذ لاروهای سن اول، درصد نفوذ این لاروها در تمامی عصاره‌ها به طور معنی‌داری کمتر از شاهد بود. در آزمایش بازدارندگی تخم‌ریزی، مشخص شد که هر چهار عصاره‌ی گیاهی، میزان تخم‌ریزی آفت را به طور معنی‌داری کاهش داده‌اند. در بررسی اثرات تدخینی عصاره‌های گیاهان مورد بررسی هیچ تفاوت معنی‌داری بین این عصاره‌ها و شاهد مشاهده نشد. لذا نتیجه‌گیری شد که هیچ کدام از عصاره‌های گیاهی مورد مطالعه روی بید سیب‌زمینی خاصیت تدخینی ندارند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که عصاره‌های اکالیپتوس و گلپر به دلیل اثرات کنترل‌کنندگی مناسبی که روی بید سیب‌زمینی دارند، می‌توانند در کنترل تلفیقی این آفت مورد استفاده قرار گیرند.