اثر کادمیوم روی برخی از ویژگی‌های ریخت‌شناسی و فیزیولوژیک گندم در مرحله گیاهچه‌ای

Abstract

کادمیوم به ‌عنوان یک عنصر فلزی سنگین، نقش مهمی در آلودگی محیط و ایجاد سمیت و تنش در موجودات زنده ایفا می‌کند. به‌منظور بررسی اثر کادمیوم بر رشد و نمو گندم، پنج رقم گندم نان و دوروم به روش هیدروپونیک در مقادیر مختلف کادمیوم مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کادمیوم در کلیه صفات بجز شاخص تحمل وزن خشک ریشه و طول ریشه معنی‌دار بود. میزان تجمع کادمیوم در اندام هوایی و ریشه ارقام گندم با قرار گرفتن در معرض کادمیوم افزایش یافت. ارقام دوروم تجمع بیشتری نسبت به ارقام گندم نان نشان دادند. کادمیوم سبب کاهش بیومس (وزن خشک کل)، وزن خشک اندام‌هوایی و ریشه گیاهچه‌های گندم گردید. در این بین میزان تولید ماده خشک کل و اندام‌هوایی در مقایسه با ریشه حساسیت بیشتری به کادمیوم نشان داد. ویژگی‌های فیزیولوژیک شامل هدایت روزنه‌ای، میزان کلروفیل و Fv/Fm نیز با افزایش کادمیوم دارای روند کاهشی بود. درمجموع، نتایج مطالعه حاضر حکایت از تأثیر کادمیوم بر کلیه فرایندهای رشدی گندم و نیز تفاوت قابل ملاحظه ژنوتیپ‌های گندم در سطح بین و درون گونه داشت.