بررسی تنوع کاربرد نماد در اشعار کودکانه جعفر ابراهیمی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر بررسی و رمزگشایی نمادهای به‌کار رفته در اشعار کودکانه جعفر ابراهیمی است؛ برای دست‌یابی به هدف تحقیق، پس از مراجعه به منابع و مآخذ مرتبط با موضوع تحقیق، اطلاعات مورد نیاز، سندکاوی و فیش‌برداری شده و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. «نماد» از هنری‌ترین صور خیال است که تصاویر ذهنی را بازتاب می‌دهد و به لایه‌ای فراتر از معنای ظاهری کلمه یا عبارت اشاره می‌کند. این شگرد ادبی، به‌ دلیل همراهی با تداعی‌های ذهنی و تصاویر دیریاب، در شعر کودک کاربرد کمتری دارد؛ با وجود این، اشعار ابراهیمی، سرشار از نمادهایی است که نه‌تنها در کوشش طبیعی کودک برای دریافت معنا خللی ایجاد نمی‌کند؛ بلکه به نیازهای عاطفی کودک جواب می‌دهد و تضادهای درونی او را به وحدت می‌رساند. نماد در شعر ابراهیمی دو نوع است: نماد ادبی و نماد روان‌شناختی. نماد روان‌شناختی، حاصل انعکاس رفتار عاطفی کودک در شعر است و نقش فیزیولوژیکی در کودک دارد؛ این نوع نماد، اغلب به صورت ناخودآگاه بر کودک تأثیر می‌گذارد. نمادهای ادبی، نمادهایی هستند که شاعر به جهت پویایی و تأویل‌پذیری شعر به کار می‌برد تا قدرت تداعی ذهن کودک را بیازماید و ذهن کودک را به جست‌‌وجو و کنجکاوی وادارد.