تحلیل گراف هم‌تألیفی محققان ایرانی رشته ریاضی با استفاده از پارامترهای گرافی

Abstract

هدف: هدف این پژوهش، مطالعه و مقایسه گراف‌های (شبکه‌های) هم‌تألیفی پژوهشگران ایرانی در گرایش‌های اصلی ریاضیات با استفاده از داده‌های استخراج‌شده از وب آو ساینس و گوگل اسکالر و پارامترهای گرافی است.<br /> روش‌شناسی: در این پژوهش کاربردی علم‌سنجی، گراف‌های هم‌تألیفی محققان ایرانی در 6 گرایش ریاضیات با استفاده از روش‌ها و نرم‌افزارهای ریاضی ترسیم شدند. پس از استخراج داده‌های مربوط به مستندات علمی-پژوهشی 276 نفر از پژوهشگران ایرانی در رشته ریاضی از پایگاه‌های علمی وب آو ساینس و گوگل اسکالر، گراف‌های مربوط به گرایش‌های تخصصی جداگانه رسم و با همدیگر مقایسه شدند. برخی پارامترهای گرافی مانند درجات رئوس، قطر، شعاع، عدد استقلال، اعداد رنگی رأسی و یالی و عدد تطابقی برای تمامی گراف‌ها نیز محاسبه شدند. در پایان با استفاده از این پارامترهای گرافی، گراف‌های هم‌تألیفی مقایسه و تحلیل شدند.<br /> یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان دادند که گرایش‌های تخصصی تحقیق در عملیات و گراف و ترکیبات با داشتن میانگین درجات به‌ترتیب 2.4 و 7.3 از همکاری پژوهشی بالاتری نسبت به سایر گرایش‌ها برخوردارند. بیشترین قطر گراف در بین گراف‌های هم‌تألیفی مورد مطالعه 8 بوده و مربوط به گرایش جبر جابجایی است. در گراف هم‌تألیفی گرایش‌های آنالیز عددی و نظریه گروه‌ها با داشتن شعاع 3 دارای کمترین شعاع هستند.<br /> نتیجه‌گیری: در برخی شاخه‌های تخصصی حوزه ریاضیات که از نوع محض هستند، همکاری پژوهشی بین پژوهشگران ایرانی وجود دارد. لذا بهتر است پژوهشگران در این شاخه‌ها به کارهای گروهی تمایل بیشتری داشته باشند تا کارهای پژوهشی عمیق‌تری در مجلات معتبر بین‌المللی چاپ کنند. در این راستا باید بودجه‌ها و امتیازات خاصی برای تشویق پژوهشگران به انجام کارهای گروهی با کیفیت بالا در نظر گرفته شود.