برازش روابط علی ـ ساختاری بزهکاری با اسناد خطا و اجبار والدینی با واسطه‌گری همدلی شناختی و عاطفی

Abstract

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی برازش روابط علی ـ ساختاری اجبار والدینی و اسناد خطا با بزهکاری با واسطه‌گری همدلی شناختی و عاطفی در بین مددجویان مراکز اصلاح و تربیت است. روش: بدین منظور در یک طرح پژوهشی توصیفی ـ همبستگی گذشته‌نگر، از بین مددجویان کانون­ اصلاح و تربیت تهران تعداد ۲۵۸ مددجو با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس به عنوان آزمودنی انتخاب شد. داده­ها با استفاده از پرسشنامه خود گزارشی فرزندپروری آلاباما ـ نسخه فرزند (APQ)، مقیاس بهره همدلی بارون ـ کوهن (EQ)، پرسشنامه اسناد خطا گودجانسون (GBAI) و مقیاس جرم و خشونت (CVS) گردآوری شد. اطلاعات گردآوری شده توسط روش مدل­سازی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از نرم افزار AMOS-Graphic تحلیل گردید. یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که برازش مدل مفهومی پیشنهادی بعد از اصلاح، مورد تأیید قرار گرفت. بررسی مسیرهای مستقیم ارتباط متغیرهای مورد بررسی نیز نشان داد که مسیر مستقیم متغیر اجبار والدینی به صورت مثبت و متغیر اسناد خطا و همدلی عاطفی به صورت منفی با بزهکاری معنی­دار می­باشد. با این حال ارتباط معنی­داری بین همدلی شناختی و بزهکاری به دست نیامد. به منظور بررسی معنی­داری مسیرهای غیر مستقیم از روش بوت استراپ استفاده شد و نتایج نشان داد که همدلی عاطفی رابطه اجبار والدینی با بزهکاری را به صورت جرئی میانجی­گری می­کند، ولی بین اسناد خطا با بزهکاری میانجی­گری معنی­داری به عمل نمی­آورد. همچنین نتایج نشان داد که همدلی شناختی بین اجبار والدینی و بزهکاری میانجی معنی‌دار است ولی به طور معنی­دار بین اسناد علی با بزهکاری میانجی­گری نمی­کند. نتیجه‌گیری: یافته­های حاصل از پژوهش حاضر می­تواند مورد استفاده روانشناسان جنایی، جرم­شناسان و سایر متخصصان مرتبط قرار گرفته و در جهت پیشگیری از جرم نقش داشته باشد.