سنجش میزان تاب‌آوری اجتماعی در مناطق شهری اصفهان

Abstract

تاب­آوری اجتماعی ظرفیت یک جامعه یا اجتماع برای مقابله و انطباق با اختلالات و تغییرات است. تاب‌آوری اجتماعی به مشخصات اجتماعی یک جامعه از جمله سن، جنس، معلولیت، وضعیت اجتماعی و اقتصادی پرداخته و بحث سرمایه اجتماعی را مطرح می‌کند. شهر اصفهان علی‌رغم داشتن پیشینه تاریخی، فرهنگی و اجتماعی از بزهکاری اجتماعی، جرم و بیکاری رنج می‌برد. هدف این پژوهش سنجش میزان تاب‌آوری اجتماعی در مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان است. پس از مروری بر مبانی نظری 22 شاخص استخراج شده و به عنوان مبنای سنجش تاب‌آوری اجتماعی محسوب می‌شوند. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است. داده‌ها از طریق سرشماری 1390، سالنامه آماری1394، نتایج برخی از طرح‌های پژوهشی (طرح نیازسنجی عمومی شهروندان، شهرداری اصفهان) و مقالات مرتبط جمع‌آوری شده است. تکنیک سنجش و ارزیابی، تکنیک Topsis و نرم‌افزار Topsis Solver می باشد. نتایج نشان می‌دهد که تاب‌آوری اجتماعی، منطقه 3 اصفهان به دلیل تعداد مطلوب مراکز مذهبی- تاریخی، مراکز بهداشتی-درمانی، رضایت از دسترسی به حمل‌ونقل عمومی، خدمات اینترنتی و امنیت؛ خیلی بالا است و به عنوان بهترین منطقه تاب‌آور اجتماعی محسوب می‌شود و پس از آن مناطق 5 و 1 در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. مناطق 2 و 6 به دلیل بیکاری، جرائم و رفتار اجتماعی نامناسب، به عنوان ضعیف‌ترین منطقه، سایر مناطق دارای تاب‌آوری اجتماعی ضعیفی می‌باشند.