مطالعه‌ی هویت ملی در ترانه‌های حمایتی از تیم ملی فوتبال ایران

Abstract

موسیقی و فوتبال بخشی هیجانی از زندگی روزمره ایرانی هستند. در این مقاله سعی شده است تا از یک سو جایگاه موسیقی در فوتبال و از سوی دیگر شناخت نقش موسیقی در فوتبال برای مخاطب ایرانی در ایجاد هویت مشترک مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. نقش فوتبال در هویت ایرانی این است که در آن تباین در سلایق و ایده‌ها کم رنگ و عرق دوستی و اتحاد زیاد می‌شود. برای شناخت هویت ایرانی، آهنگ‌های سه تیپ از خوانندگان مجاز، زیر زمینی، و خوانندگان خارج از کشور که وجه مشترک‌شان حمایت از تیم ملی فوتبال ایران است، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. دیدگاه نظری جان فیسک و توجه به معنای فرهنگی موسیقی در فوتبال، هویت، نزاع و مقاومت در عرصه قدرت، نقش تعامل و پیوند بین موسیقی‌های مختلف در ساختار اجتماعی فوتبال اهمیت دارند. نتایج نشان می‌دهند که هر یک از آن‌ها برمولفه‌های وحدت بخشی به نام هویت ایرانی تاکیدکرده‌اند. جام جهانی (و موسیقی منسوب به آن) فرصت مناسبی را برای پیوند دوستانه و مشترک بین ایرانی‌ها با وجود تکثر افکار فارغ از سلایق و اعتقادات آن‌ها فراهم کرده است. همانگونه که پرچم ابژه‌ای ملی است، موسیقی نیز در عرصه فوتبال بدون قائل شدن تبعیض‌ها و تمایز‌ها، گامی برای اتحاد در فضایی ورزشی را فراهم می‌آورد.