ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر پیوندهای اجتماعی در مرکز محله‌های شهر اردبیل

Abstract

<strong>مقدمه و هدف پژوهش: </strong>مرکز محله‌های تاریخی و کهن دارای ویژگی‌های خاص هویتی و کالبدی هستند لیکن با گسترش شهرها و افزایش جمعیت و تغییراتی که در بافت شهری ایجاد شده باعث مشکلات عدیده ترافیک و ازدحام و آلودگی صوتی و زیست‌محیطی گردیده است. این پژوهش میزان پیوندهای اجتماعی افراد در بافت تاریخی و مرکز محله‌های شهری را مورد مطالعه قرار می‌دهد. در این راستا از بنیان نظری تراویس هیرشی به‌عنوان چارچوب تحقیق در نظر گرفته و میزان پیوندهای اجتماعی افراد در مرکز محله‌های اردبیل و ارتباط آن با محل سکونت افراد نیز مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این است که چه مؤلفه‌هایی در میزان ارتقا پیوندهای اجتماعی افراد در مرکز محله‌ها تأثیرگذار هستند. <strong> روش پژوهش: </strong> برای سنجش پیوندهای اجتماعی در محلات، از تکنیک پرسشنامه محقق ساخته به تعداد 398 نفر از ساکنان محلات تاریخی و شهرک‌های جدید مؤلفه‌هایی از جمله دلبستگی به محله، تعهد به محله، مشارکت اجتماعی در محله و باور به ارزش‌های محله مورد ارزیابی قرار گرفت. در تحلیل‌ها از روش همبستگی پیرسون رابطه بین مؤلفه‌ها و تأثیر آن بر میزان پیوندهای اجماعی افراد در محلات مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره بین محلات مقایسه صورت گرفت. <strong>یافته‌ها: </strong>نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین مؤلفه‌های دلبستگی، تعاملات اجتماعی، تعهد به ارزش‌های محله و باور و اعتقادات وجود دارد و مؤلفه دلبستگی در مقایسه با مؤلفه‌های دیگر تأثیر بالاتری در میزان پیوندهای اجتماعی افراد در رابطه با فضاهای شهری خصوصاً مرکز محله‌ها دارد. در مقایسه با ارتباط بین محل سکونت و مؤلفه‌های دلبستگی و تعهد و تعاملات اجتماعی ارتباط معناداری وجود دارد و مؤلفه باور ارتباط معناداری با محل سکونت افراد ندارد. با توجه به اینکه شهرک‌های جدید در مقایسه با بافت تاریخی میزان رضایتمندی بالایی وجود داشت لازم است بیش از پیش به بافت‌های تاریخی توجه شود.