کمپین‌های تبلیغاتی و رفع معضلات زیست‌محیطی: مطالعۀ موردی کمپین‌های تبلیغاتی سازمان حفاظت از محیط‌زیست WWF

Abstract

سازمان WWF به‌عنوان یکی از سازمان‌های غیردولتی فعال در زمینۀ محیط‌زیست که فعالیت‌های گسترده آن از سال 1960م در سراسر دنیا نتایج بسیار خوبی در حل مسائل زیست‌محیطی داشته است، برای رسیدن به اهدافش از تبلیغات گسترده‌ای بهره می‌برد که تحلیل آن‌ها می‌تواند به آگاهی در زمینۀ تبلیغات محیط‌زیست کمک نماید. هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی‌های بصری کمپین‌های محیط‌زیستی طراحی‌شده توسط سازمان WWF است. روش تحقیق کیفی و جامعۀ هدف، تمامی کمپین‌های تبلیغاتی سازمان WWF است. چهار کمپین به‌صورت هدفمند و بر اساس نتایج آزمون کمیِ انجام‌شده بر روی 100 کمپین WWF، انتخاب‌شده و سپس تعداد 11 نمونه از تبلیغات مطرح در این کمپین‌ها مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مشاهدۀ دقیق و ساختاری بوده است. درنهایت، ویژگی‌های بصری هر کمپین بررسی و باهم مقایسه شده‌اند. نتایج تحقیق، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی را در ارتباط با نوع ترکیب‌بندی، نوع کادر، بافت، رنگ، فرم، نوع نوشتار و موقعیت نوشتار و آرم سازمان نشان می‌دهد. به‌طورکلی، تبلیغات کمپین‌های WWF علاوه بر این‌که دارای یک هویت بصری و مفهومی خاص در هر کمپین هستند که موجب ایجاد گرافیکی منسجم و منحصربه‌فرد در آن کمپین می‌شود، فضای غالبی را نیز در همه کمپین‌ها دنبال می‌کنند. این فضای غالب موجب یادآوری آسان‌تر اطلاعات تصویری کمپین‌ها و دریافت راحت‌تر پیام می‌شود. همچنین، ازآنجاکه عموم مردم مخاطب کمپین‌ها هستند، آن‌ها از نظر بصری دارای پیچیدگی نبوده و خیلی صریح و مستقیم پیام را با مخاطب در میان می‌گذارند. از طرفی، به دلیل حاد و جدی بودن موضوعات زیست‌محیطی در دنیای امروز، این کمپین‌ها با استفاده از تمهیدات دیداری، همچون تضاد شدید ارزش نوری، حداقل میزان رنگ، تغییرات در اندازه و دیگر عناصر بصری برای بیننده ایجاد شوک کرده و او را نسبت به وخامت شرایط آگاه می‌گردانند.