مقایسه ابژه های هنری با تکیه بر آرای فلسفی افلاطون و ارسطو در حوزه مطالعات تطبیقی هنر

Abstract

در این مقاله به دنبال ریشه‌هایی برای مبحث «مطالعات تطبیقی هنر» در سرآغاز تاریخ فلسفه، یعنی یونان باستان بوده‌ایم. در بررسی آرا و نظریات افلاطون و ارسطو سعی کرده‌ایم مبادی و اشکالی از مقایسه ابژه‌های هنری را با دقت به تعریف کنیم و برداشت آن دو فیلسوف را از مفهوم زیبایی و جایگاه آن را ارائه دهیم. در مورد افلاطون، ابتدا با توجه و دقت به هستی‌شناسی او که در نظریه مثل قابل دریافت است، مفهوم «مثال» را توضیح داده و تلاش کرده‌ایم جنبه‌های مختلف مثال افلاطونی، به‌خصوص رابطه آن با امر جزئی را شرح دهیم. سپس مراتب مختلف زیبایی را در مقام نمونه‌ای از زیباشناسی انطباقی بسط داده‌ایم. درنهایت نیز شماری از اشکالات نظری افلاطون را در شناخت تطبیقی هنر برشمرده‌ایم. در مورد ارسطو نیز باهدف پیگیری مبانی فلسفی و شناخت‌شناسانه «مطالعات تطبیقی هنر»، به «منطق» او توسل جسته‌ایم. در منطق ارسطویی پس از معرفی مقولات و انواع آن، مقوله نسبت‌مند، گونه‌های مختلف آن و ویژگی‌هایش را شرح داده‌ایم و در بحث از «نسبت‌مند» و «هم نسبت»، شرایط برقراری نسبت و رابطه‌ای منطقی میان دو چیز را دریافته‌ایم. پس‌ازآن به موضوع زیبایی در نگرش ارسطو پرداخته و با ارائه صورت‌بندی نهایی ارسطو از زیبایی کوشیده‌ایم نهایتاً با پیوند منطق ارسطو زیباشناسی وی، چگونگی مقایسه منطقی دو ابژه زیبا از دیدگاه ارسطو را پیکربندی نماییم