رابطه میزان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای با اهمال‌کاری تحصیلی: نقش واسطه‌گری جهت‌گیری هدف در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی

Abstract

هدف این مقاله، بررسی رابطه بین میزان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و اهمال‌کاری تحصیلی با نقش واسطه‌گری متغیر جهت‌گیری هدف در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی است. شرکت‌کنندگان پژوهش شامل 213 نفر از دانش‌آموزان پسر و دختر مقطع ابتدایی (112 دانش‌آموز دختر و 101 دانش‌آموز پسر) بودند که به‌صورت تصادفی و به‌ روشه خوشه‌ای چندمرحله‌ای، از بین دو ناحیه آموزش‌و‌پرورش شهرستان شیراز انتخاب شدند. ابزارهای مورداستفاده پژوهش، شامل پرسش‌نامه اهمال‌کاری تحصیلی (سواری، 1390، 100)، جهت‌گیری هدف (الیوت، 1999، 170؛ الیوت و مک‌گریگور، 2001، 510) و مدت‌زمان استفاده از بازی‌های رایانه‌‌ای در طول یک روز بود. برای تعیین پایایی پژوهش از روش آلفای کرونباخ، و تعیین روایی همبستگی گویه‌ها با ابعاد، و همبستگی ابعاد با نمره کل استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده، بیانگر روایی و پایایی مطلوب پرسش‌نامه‌ها بودند. به‌منظور بررسی الگو از روش تحلیل مسیر با به‌کارگیری نرم‌افزار Spss 21 استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از این بود که بین اهمال‌کاری تحصیلی، جهت‌گیری هدف تسلط‌ـ‌گرایشی و میزان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای، رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، جهت‌گیری هدف تسلط‌ـ‌پرهیزی، پیش‌بینی‌کنندۀ مثبت و معنادار اهمال‌کاری تحصیلی بود. همچنین، بین دانش‌آموزان دختر و پسر در متغیرهای جهت‌گیری هدف (عملکردـ‌گرایشی، تسلط‌ـ‌گرایشی، عملکرد‌ـ‌پرهیزی، تسلط‌ـ‌پرهیزی) و میزان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای، تفاوت معناداری مشاهده نشد. یافته‌ها با توجه به پژوهش‌های پیشین به بحث گذاشته شدند و در پایان، پیشنهاد‌ها و محدودیت‌ها بیان شد.