اوضاع داخلی ایران در جنگ جهانی اول: از بی‌طرفی تا تشکیل دولت موقت ملی

Abstract

جنگ جهانی اول (1918-1914م/ 1336-1332ه.ق) گرچه در اروپا آغاز شد، دامنه‌ی آن به تدریج سایر نقاط جهان از جمله آسیا و به ویژه ایران را در برگرفت. با این‌که دولت ایران بی‌طرفی همه جانبه‌‌اش را در جنگ اعلام کرده بود، این بی‌طرفی از سوی دولت‌های درگیر در جنگ نقض گردید. در این زمینه دولت روسیه در محرم1334 ه.ق/آبان 1294 ه.ش. در نتیجه فعالیت نیروهای آلمانی در ایران و همچنین گرایش بیشتر مردم ایران به متحدین، قزوین را تصرف کرده و برای تهدید، نیروهایش را به سوی تهران گسیل کرد. به همین دلیل گروه زیادی از آزادی خواهان اعم از تجار،علما، روزنامه نگاران، اعیان و اشراف، نمایندگان مجلس گروه گروه ابتدا به سمت قم سپس کاشان ، اصفهان مهاجرت کردند و در نهایت در کرمانشاه دولت موقت ملی را به طرفداری از متحدین تشکیل دادند. پژوهش حاضر بر آن است تا ابتدا موضوع بی طرفی ایران را به بحث بگذارد و از این رهگذر آغاز و سرانجام دولت موقت ملی را بررسی کند.