سبک و تکنیک و کاربرد آلیاژ در ساخت اشیای فلزی دوره ساسانیان

Abstract

ثروت ضرب المثل دربار ساسانی از طریق بیش از صد نمونه از جام ها و بشقاب ها از فلزات گرانبها که در حال حاضر شناخته شده اند به باور کامل تایید شده است. یکی از ظریف ترین نمونه ها جامی است نقره ای با قسمت های طلاکاری شده در موزه ی هنر متروبولیتن در نیویورک. شاه، با توجه به شکل تاجش به عنوان پیروزشاه (484-59/457) شناسایی شده است. وی سوار بر اسب جانوران در حال فرار، یعنی دو آهوی نر آرگالی یا میش کوهی را شکار می کند. این جانوران برای بار دوم در جایی نمایش داده شده اند که پس از دوخته شدن با تیرهای شاه، بی جان در زیر سم های اسب وی افتاده اند. گرچه این موضوع به تنهایی ویژگی نمادی صحنه ی شکار را نشان می دهد، اما نمایش شاه در لباس کامل سلطنتی و نیز تاج که تنها در موارد خاص رسمی بر سر نهاده می شد آن را تاکید کرده است. <br />این ترکیب به دقت متوازن شده است. تصویر شاه تقریباً مرکز جام گرد را در نیمه ی بالا مشخص می سازد. کمان فرمانروا، تاج او و نوارهای در حال اهتراز آن، منگوله های بلوط شکل زین و برگ، پاهای اسب و چهار میش کوهی، لبه ی بیرونی جام را در فاصله های تقریباً منظم پر می کنند. تاکید در شکل دایره و همچنین محور فرضی که می توان در میان نقش قرار داد، حرکت شکار را از چپ به راست تثبیت نموده، و با چهار نعل رفتن اسب و میش های کوهی در حال فرار بیان گردیده است. در حقیقت این حرکت به یک دایره تغییر شکل یافته است.