بررسی نقش عوامل ژئومورفولوژی بر روی استقرار سایت‌ تاریخی بتکی در دشت الشتر استان لرستان

Abstract

زمین­ ریخت­شناسی از جمله عوامل طبیعی است که نقش بارزی در استقرار سکونت­گاه ها داشته،از جملۀ این سکونت­گاه­ها تپه ­بتکی در شمال­غربی دشت الشتر است. این تپه یکی از استقرار­گاه­های مهم دشت الشتر است که سابقۀ استقرار 8000 ساله دارد. از این رو در این پژوهش، با توجه به ویژگی­های ژئومورفولوژی و تاریخی این سایت­ و با توجه به این پرسش که گذشتگان تا چه حد به عوامل زمین­ریخت­شناسی توجه داشته­اند و این استقرار­گاه­ تحت تاثیر کدام فرایندها و زمین­ریخت­ها بوده، با استفاده از تصاویر ماهواره­ای، نقشه­ی توپوگرافی، نقشه زمین­شناسی ویژگی­های زمین­ریخت­شناسی تاثیر­گذار در استقرار این سایت ­شناسایی، سپس با استفاده از نرم افزاز GIS نقشه­ ژئومورفولوژی محدوده آن­ تهیه شد. همچنین در این پژوهش با ایجاد ترانشه ویژگی­های رسوبی محل این سایت­ نیز بررسی شد. سپس از نرم افزار GRADISTAT برای تحلیل آماری رسوب­ها بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می­دهد آب کافی و رسوبات حاصلخیز شرایط مساعدی را برای استقرار این سکونت­گاه­ بر روی مخروط­افکنه فراهم کرده­اند، این مزایا باعث شده­انداحتمال وقوع سیل و خطر فعالیت­های گسلی را نادیده بگیرند. هر جند این عوامل تاثیری بر جابه جایی و نابودی این سایت نداشته اند. این الگو نشانه دهنده توجه به عوامل ژئومورفولوزی بر استقرار این سایت می باشد. بنابراین امروزه این تجربیات می‌تواند در برنامه­ریزی­ها تاثیر بسزایی داشته باشند.