جایگاه نفت در بستر روابط دوجانبة ایران و عراق در دوران احیای تحریم‌های پسابرجام
نوع مدرک
Textپژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
خروج آمریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌های ایران موضوع روابط اقتصادی ایران با کشورهای همسایه را در هاله‌ای از ابهام قرار داد. با‌توجه‌به بازگشت تحریم‌های نفتی ایران و هم‌زمان جایگاه بااهمیت این نوع از انرژی در سیاست‌های اقتصادی ایران و عراق، هدف این مقاله واکاوی روابط دو کشور در دوران تحریم‌های پسابرجام حول متغیر نفت است. به‌رغم فروپاشی رژیم صدام و راه‌یابی گروه‌های شیعی در ساختار قدرت عراق و افزایش نفوذ ایران، متغیر نفت صرفاً زمینه‌ساز همکاری نبوده است و در وضعیت تحریم‌های پسابرجام می‌تواند زمینه‌های واگرایی دو کشور را نیز مهیا کند. این مقاله با اتکا به روش توصیفی ـ تبیینی به این پرسش پاسخ می‌دهد که جایگاه نفت در روابط ایران و عراق در دوران احیای تحریم‌های پسابرجام چگونه ارزیابی می‌شود؟ در قالب فرضیه، نویسندگان این مقاله معتقدند که با‌وجود نقش مهم نفت در ایجاد زمینه‌هایی برای همگرایی و واگرایی میان دو کشور، در‌نهایت این مؤلفه نقشی ثانوی دارد و می‌تواند تحت‌تأثیر منافع امنیتی دو طرف قرار گیرد و کارکرد علّی خود را از دست دهد. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که با‌وجود تأثیر نفت در ایجاد برخی بسترهای همکاری مانند میادین نفتی مشترک بین دو کشور، ارائة آموزش‌های فنی ـ مهندسی ایران به عراق، انتقال خطوط نفتی عراق به ایران به‌منظور تسهیل صادرات نفت این کشور، و نیز زمینه‌هایی برای رقابت مانند میادین نفتی مشترک، مغفول‌ماندن ایران از جایگاه نفت عراق، افزایش جایگاه نفتی عراق در عرصة بین‌المللی در دورة پساصدام، و کاهش قدرت چانه‌زنی و دیپلماسی نفتی ایران، نفت نمی‌تواند جایگاه منافع امنیتی موازی دو طرف را بگیرد.
کلید واژگان
ایرانعراق
برجام
تحریم
نفت
شماره نشریه
1تاریخ نشر
2020-08-221399-06-01
ناشر
دانشگاه رازیRazi University
سازمان پدید آورنده
استادیار روابط بین‌الملل، گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران .کارشناس ارشد مطالعات منطقه‌ای خاورمیانه، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
شاپا
2383-36022676-587X
