بررسی اثر عملیات مدیریتی بر زمان رویش فرفیون خوابیده (Euphorbia maculata) در سویا

Abstract

فرفیون خوابیده علف هرزی یک ساله تابستانه در گیاهان ردیفی است که می‌تواند عملکرد آنها را کاهش دهد. لذا برای ارزیابی اثر عملیات مختلف مدیریتی بر زمان رویش فرفیون خوابیده، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرکت دشت ناز ساری در سال‌های 1395 و 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی، دو سیستم خاک‌ورزی رایج و بدون خاک‌ورزی، سه تراکم سویا (200، 300 و 400 هزار بذر در هکتار سویا) و سه دز مختلف علف‌کش ایمازاتاپیر (صفر، 50 و 100 گرم ماده موثره در هکتار) بودند. رویش فرفیون خوابیده به طور معنی‌داری به وسیله عملیات مدیریتی نظیر سیستم‌های خاک‌ورزی، مقادیر بذرپاشی سویا و دزهای ایمازاتاپیر تحت تاثیر قرار گرفت. سیستم خاک‌ورزی رایج، تراکم 400 هزار بذر در هکتار و دز 100 گرم ماده موثره در هکتار ایمازاتاپیر نه تنها منجر به پایین‌ترین تراکم گیاهچه فرفیون خوابیده در متر مربع گردیدند بلکه سبب طولانی ترین تاخیر در زمان تا رسیدن به 50 درصد رویش گیاهچه (T50) شدند، لذا منجر به فاز تاخیری طولانی‌‌تری از رویش فرفیون خوابیده در ابتدای فصل رشد شدند. این امر زمان بیشتری برای بوته‌های سویا فراهم کرد تا بهتر استقرار یابند و توانایی رقابتی خود را بهبود دهند و همین امر موجب بالاترین عملکرد سویا در واحد سطح در پایان فصل رشد در تیمارهای مزبور گردید. نتایج مطالعه ما می تواند به تکامل راهبردهای مدیریتی موثر برای این گونه کمک کند.