بررسی تاثیر روند تغییرات کاربری اراضی روی افت تراز آب زیرزمینی (محدوده مطالعاتی: ماهیدشت کرمانشاه)

Abstract

<strong>کمبود منابع‌ آب‌ سطحی سبب ‌برداشت بی‌رویه ‌از ‌آب زیرزمینی در‌ بسیاری از نقاط ‌جهان و افت شدید ‌سطح ‌سفره‌های ‌آب زیرزمینی ‌شده ‌است. با افزایش روز افزون جمعیت برداشت ‌بی‌رویه از ‌این ‌منابع بیشتر ‌شده و ‌این ذخایر‌ طبیعی با ‌‌تهدید ‌جدی مواجه‌ شده‌اند از ‌طرفی‌تغییرات‌‌ کاربری ‌اراضی ‌بر ‌روی ‌منابع‌ آب ‌زیرزمینی‌ موثر ‌بوده ‌و‌ کمیت ‌و‌ کیفیت ‌آب‌های ‌زیرزمینی را‌ تحت ‌تاثیر‌ قرار ‌می‌دهد. ‌دشت ‌ماهیدشت ‌‌در ‌استان ‌کرمانشاه ‌و‌ د‌ر نزدیکی ‌شهر‌ کرمانشاه ‌واقع‌ شده‌ است‌ که‌ در ‌چند دهه ‌اخیر ‌به ‌دلیل‌ رشد ‌جمعیت‌ کاربری ‌اراضی‌‌ دچار ‌‌تغییراتی ‌‌شده ‌است‌‌ که ‌‌این ‌‌تغییر‌ات ‌بر‌‌ روند ‌‌بهره‌برداری ‌‌از ‌‌منابع ‌آب‌‌ تاثیر ‌گذاشته ‌‌و ‌اثرات‌ مهمی ‌را‌ بر ‌‌منابع ‌آب ‌زیرزمینی،‌ برجای ‌‌گذاشته ‌‌است در‌ تحقیق ‌حاضر با استفاده از تصاویر سنجنده لندست ‌و‌ سنتینل‌2 ، نقشه‌های کاربری ‌اراضی برای‌ منطقه ‌مورد ‌مطالعه در ‌چهار‌ سال 2009،‌2000،‌1987 و‌2017 اقدام‌ و‌ شناسایی تغییرات ‌کاربری‌اراضی در ‌یک بازه‌ زمانی 30‌ ساله ‌مشخص ‌شد. سپس ‌براساس اطلاعات 44 عدد چاه‌های پیزومتری مربوط به دوره زمانی 1379 تا 1395 ‌میزان و‌ روند تغییرات سطح آب زیرزمینی مشخص‌گردید نتایج‌ حاصل از ‌پردازش تصاویر‌ماهواره‌ای در ‌مناطق فیروزآباد و ‌ماهیدشت بین ‌سال‌های‌1987‌تا‌2017 نشان‌دهنده افزایش مساحت طبقه‌ کاربری‌اراضی کشاورزی آبی ‌و‌ کاهش مساحت طبقه‌ کاربری‌ اراضی کشاورزی دیم می‌باشد. با توجه به بررسی های به عمل آمده از دلایل عمده کاهش سطح آب آبخوان می توان به کاهش میزان بارندگی ها خصوصا بارش برف و کاهش تغذیه آبخوان و افزایش تعداد چاه های عمیق منطقه و استخراج بی رویه آب های زیرزمینی خصوصاً طی سال های اخیر اشاره کرد.</strong>