بازشناسی محرک‌های توسعۀ مجدد محله‌های شهری (مطالعۀ موردی: منطقۀ 12 تهران)

Abstract

این مقاله پروژه‌ها و پردازه‌های محرک توسعه در محله‌های منطقة ۱۲ تهران را بازشناسی کرده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعة آماری آن ۵۰ نفر خبرگان علمی و اجرایی است که تمام جامعه به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. داده‌ها به روش اسنادی تهیه شده و با استفاده از روش‌های سوات، ضرایب رگرسیون و تحلیل واریانس پردازش شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد محله‌ها عموماً دارای کمبود خدماتی و مسائل کالبدی، اقتصادی و زیست‌محیطی هستند. نتایج تحلیل سوات نیز حاکی از افزایش میانگین نقاط ضعف و کمبود فرصت‌هاست. اولویت نخست اقدامات زمینه‌ساز برای ایجاد انگیزه سرمایه‌گذاری و مشارکت توسعه‌دهنده‌هاست (جریان‌سازی) که احیای بناهای مخروبه، بدنه‌سازی بافت، مناسب‌سازی معابر و ایجاد فضای سبز از پروژه‌های شاخص آن به‌شمار می‌رود. توانمندسازی جامعة محلی (نهادسازی) دیگر محرک اولویت‌دار توسعه است که باید به‌کمک پروژه‌های اشتغال‌زا، کارآفرین و بازآفرین اقتصادی انجام شود. در چارچوب محرک‌های توسعه، باید فرایند بازیافت زمین، توسعة مجدد و تغییر کاربری را برای تأمین فضاهای فعالیتی و هم‌زمان توزیع موزون خدمات و فرصت‌ها به‌کار گرفت؛ از این‌رو محله‌های ارگ، بازار و پامنار، کوثر، قیام، امام‌زاده یحیی و تختی در اولویت این اقدام قرار دارند.