نقش هوش مصنوعی فناوری های نوین ارتباطی در توسعه سواد رسا نه ای نابینایان

Abstract

<strong>رشد سریع فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>ها و رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>های اجتماعی، در ارتباطات و توسعة دانش بشر، تغییرهای چشمگیری را ایجاد کرده است. توسعه و دسترسی به گوشی</strong><strong>‌</strong><strong>های هوشمند </strong><strong>(</strong><strong>Smartphone</strong><strong>)</strong><strong> مهارت</strong><strong>‌</strong><strong>های ارتباطی، دانش و درک افراد را دگرگون ساخته است. در چند دهة پیش، نابینایان و افرادی که پیش از این، در برقراری ارتباط با دنیای پیرامون خود با مشکل مواجه بودند، به کمک هوش مصنوعی حاصل از این گوشی</strong><strong>‌</strong><strong>های هوشمند و فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>هایی که در اختیار دارند، تا حدودی توانسته</strong><strong>‌</strong><strong>اند دانش خود را ارتقا دهند. تحقیق حاضر، به مطالعة نقش هوش مصنوعی، اپلیکیشن</strong><strong>‌</strong><strong>ها، شبکه</strong><strong>‌</strong><strong>های اجتماعی و سایر وسایل ارتباط</strong><strong>‌</strong><strong>جمعی، در سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای نابینایان می</strong><strong>‌</strong><strong>پردازد. جامعة آماری این تحقیق، 2000نفر از نابینایان شهر تبریز است. روش نمونه</strong><strong>‌</strong><strong>گیری به</strong><strong>‌</strong><strong>صورت غیر </strong><strong>‌</strong><strong>احتمالی با تکنیک هدفمند بوده و از بین این افراد، بر اساس نمرة </strong><strong>z</strong><strong> و ویژگی</strong><strong>‌</strong><strong>های اختصاص داده شده به جمعیت، تا 2 انحراف معیار، 15نفر انتخاب شدند که از این فناوری استفاده می</strong><strong>‌</strong><strong>کنند و 15 نفر نیز افرادی که فاقد این فناوری هستند. روش گردآوری اطلاعات، آزمایشی با تکنیک دو گروهی، به صورت پیمایشی و همچنین با تکنیک مشاهدة تام بوده است. چارچوب نظری پژوهش، نظریة استفاده و رضامندی و نظریة پاتر، در خصوص سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای بوده است. از آزمون </strong><strong>T</strong><strong>مستقل، برای مقایسة دو گروه و از آزمون فریدمن، برای بررسی همبستگی بین استفاده از هوش مصنوعی (متغیر مستقل) با ارتقاء سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای نابینایان (متغیر وابسته) استفاده شده است. بر اساس نتایج این تحقیق، نابینایان با استفاده از این فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>ها به اطلاعات و درکی از محیط اطراف خود می</strong><strong>‌</strong><strong>رسند، که در طی زمان موجب ارتقاء سطح سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای آنها می</strong><strong>‌</strong><strong>شود. با افزایش توانایی استفاده از</strong><strong> </strong><strong>این فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>ها، تولید دانش و پردازش اطلاعات برای</strong><strong> </strong><strong> نابینایان راحت</strong><strong>‌</strong><strong>تر</strong><strong> </strong><strong>شده؛ درنهایت تفکر انتقادی آنها که بعد بیرونی سواد رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ای است، توسعه پیدا می</strong><strong>‌</strong><strong>کند. همچنین دامنة دانش ایشان، برای بهره</strong><strong>‌</strong><strong>مندی از رسانه</strong><strong>‌</strong><strong>ها و فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>های ارتباطی گسترش می</strong><strong>‌</strong><strong>یابد و امکان بالاتری برای پردازش و درک اطلاعات جدید به دست می</strong><strong>‌</strong><strong>آورند. این چرخه، به صورت رابطة کارکردی ادامه دارد و درنهایت نابینایانی که از این فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>ها استفاده می</strong><strong>‌</strong><strong>کنند، در ارتباطات خود، نسبت به نابینایانی که از این فناوری</strong><strong>‌</strong><strong>ها استفاده نمی</strong><strong>‌</strong><strong>کنند، فاصلة زیادی پیدا می</strong><strong>‌</strong><strong>کنند.</strong>