ارزیابی شاخص‌های سلامت نظام بانکی و آسیب‌شناسی آن در ایران

Abstract

ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ بانک‌ها در ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎه و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺧﻮﯾﺶ ﮐﻤﮏ می‌کند، ﺳﻨﺠﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد بانک‌ها از اﺑﻌﺎد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن و رتبه‌بندی آﻧﻬـﺎ اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺼﻮل اﻫﺪاف ﻣﺘﺮﺗﺐ ﺑﺮ آن تدوین یک اﻟﮕﻮی ﺟﺎﻣﻊ و ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻤﻠﮑﺮد بانک‌ها ﺿﺮوری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می‌رسد. ﻟﺬا در اﯾﻦ پژوهش، کوشش به عمل آمده است تا با استفاده از سیستم رتبه‌بندی CAMEL عملکرد بانک­های دولتی، خصوصی و نیمه‌دولتی در ایران تجزیه و تحلیل گردد. اهداف این پژوهش عبارت‌اند از شناخت و بررسی شاخص‌های سلامت نظام بانکی در ایران، پیش‌بینی تهدیدهای آتی نظام بانکی کشور و ارائه راهکارهای ارتقای شاخص‌های سلامت نظام بانکی در ایران می‌باشد. تحقیق کاربردی حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی و به طور مشخص از نوع مطالعه موردی است. نمونه این مطالعه به صورت هدفمند از میان بانک‌های ایرانی (مجموعاً ده بانک) انتخاب شد، که در حقیقت این بانک‌ها شاخص‌تر بوده و نمونه شامل هریک از اقسام سه‌گانه بانک‌ها می‌شود. همچنین داده‌ها بر اساس صورت مالی بانک‌ها و ترازنامه آنها به دست آمدند. پس از بررسی صورت‌های مالی و محاسبات دقیق شاخص‌های CAMEL (شاخص‌های سلامت نظام بانکی) در بانک‌های نمونه، ارقام به دست آمده مقایسه شد و نتیجتاً در برخی شاخص‌ها بانک‌های خصوصی و در برخی دیگر خصولتی یا دولتی نصاب‌های بهتری به دست آوردند. چرایی و تحلیل وضعیت مزبور در پایان پژوهش بحث و بررسی گردید.