علائق جدید اتحادیه اروپا در خلیج‌فارس با تأکید ‏بر بریتانیا: بازگشت مجدد اروپا به منطقه ‏

Abstract

اتحادیه اروپا پس از یازده سپتامبر علائق اقتصادی، انرژی و امنیتی خود را در منطقه خلیج‌فارس تشدید نموده است. نگرانی از تشدید رادیکالیسم و تروریسم پس از یازده سپتامبر و هم و غم اتحادیه برای کنترل رویدادها در منطقه و جلوگیری از سرایت آن‌ها به داخل اتحادیه از مجرای مدیترانه و آفریقای شمالی و تعامل استراتژیک همراه با اختلافات با آمریکا در منطقه زمینه‌های لازم برای تعامل اتحادیه در منطقه را فراهم ساخته است. نوشتار در پی آزمون این فرضیه است که با روند رو به رشد مداخله و حضور اتحادیه در منطقه از مجرای بسترهای نهادی و تشکیلاتی همچون ابتکار همکاری استانبول توسط ناتو در 2004، موافقتنامه‌ها و گفتگوهای اقتصادی و انرژی با منطقه، موضوعات مربوط به عراق، موضوع هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و نیز روند رو به رشد علائق و وابستگی اتحادیه به انرژی در سال‌های پیش رو باتوجه به تحلیل رفتن منابع نفتی دریای شمال و استفاده سیاسی روسیه ازصدور انرژی، می‌توان چشم‌اندازی از «بازگشت مجدد» اتحادیه به منطقه را ترسیم نمود. ولی در عین‌حال حداقل در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت نمی‌توان حضور اتحادیه را چالشی جدی دربرابرآمریکا تلقی نمود. باتوجه به منافع مشترک در خصوص موضوعات منطقه بویژه دسترسی مطمئن به انرژی، این بازگشت بیشتر از چالش، مکمل طرح‌های آمریکا (علی‌رغم اختلاف در نوع رهیافتشان به حل‌وفصل موضوعات منطقه‌ای) می‌باشد. آزمون فرضیه فوق الذکر با ارائه آمار و ارقام انجام شده است.