اولویت‌بندی ریسک‌ در پروژه های عمرانی براساس روش Best Worst Method مطالعه موردی:آزادراه اراک-خرم‌آباد

Abstract

طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی همواره از مهم‌ترین بخش‌های مولد صنعتی بوده که موجب رشد و پیشرفت اقتصادی می‌گردد. در شرایط متغیر اقتصادی، فناوری و سیاسی این طرح های سرمایه‌گذاری با ریسک‌ها و مخاطرات فراوانی روبه‌رو هستند که موفقیت این طرح‌ها به شناسایی، ارزیابی و مدیریت صحیح این مخاطرات وابسته است. چراکه ریسک جزئی از هر پروژه بوده و نمی‌توان آن را حذف کرد، بلکه با مدیریت درست می‌توان راهکارهایی جهت کنترل و مدیریت پیشنهاد کرد. بر این اساس در این پژوهش 16مورد از ریسک احتمالی موجود در پروژه آزادراه اراک-خرم‌آباد از طریق بررسی جامع ادبیات و مطالعه میدانی توسط کارشناسان با استفاده از روش PMBOK شناسایی‌شده است. ضمن آنکه، این 16 ریسک در 4 مؤلفه: 1) ریسک فنی، کاربردی و فنی 2) ریسک سازمانی 3) ریسک مدیریت 4) ریسک خارجی دسته‌بندی‌شده است. سپس به‌منظور شناسایی محتمل‌ترین ریسک‌ها با استفاده از نظرات متخصصان و توسط روش بهترین-بدترین (Best Worst Method) اهمیت نسبی (وزن) از این معیارها و ریسک‌ها محاسبه‌شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که ریسک مدیریت به‌عنوان مهم‌ترین مؤلفه و معیار مطرح بوده و عدم ‌تخصیص بودجه و قطع حمایت دولت بااهمیت‌ترین ریسک و زیر معیار را ازنظر کارشناسان بوده است. درنهایت با توجه به رتبه‌بندی ریسک‌های شناسایی‌شده، برنامه‌ و پیشنهادهای پاسخگویی به ریسک‌های مهم به‌منظور حذف یا کاهش اثرات مخرب بر اساس دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها ارائه‌شده است.