پناهندگی دیپلماتیک

Abstract

: تحولات در روابط بین‌الملل و مناسبات جهانی بر روی حقوق بین‌الملل تأثیر گذارده و مفاهیم متعلق به این حوزه را نیز دچار تحول کرده است. ازجمله «پناهندگی به نمایندگی‌های دیپلماتیک» که در خارج از قلمرو تحت حاکمیت دولت‌ها صورت می‌گیرد، یکی از موضوعات حقوق دیپلماتیک به‌عنوان بخشی از حقوق بین‌الملل است که در شرایط متفاوتی همواره رخ داده و رفتار دولت‌های سرزمینی را در مقابل آن به محک زده است. گرچه اعطای پناهندگی سرزمینی از حقوق مطلق حاکمیتی دولت‌ها شناخته شده و نه‌تنها سابقه‌ای باستانی و مبنایی عرفی دارد، بلکه با مراعات اصول حقوق بشر نیز پیونده خورده است. اما اعطای پناهندگی در خارج از قلمرو و در اماکن نمایندگی دیپلماتیک از شمول این قاعده عرفی خارج بوده و لذا تفاسیر متعدد و تحولات متفاوتی را به خود دیده است. برخی آن را یک حق ناشی از مصونیت ذاتی اماکن نمایندگی دیپلماتیک و مرتبط با آن تلقی کرده‌اند و جمعی نیز آن را سو‌ءاستفاده از مصونیت دیپلماتیک پنداشته‌اند و حق فراسرزمینی بودن حاکمیت دولت‌ها را باوجود تأکید برخی از کنوانسیون‌های منطقه‌ای بر آن رد کرده‌اند.