آب زمین شیمی آبخوان شاهرود و بررسی عوامل کنترل‌کننده آلودگی نیترات

Abstract

یون نیترات از یونهای شاخص در آبهای زیرزمینی آلوده بوده که غلظت آن عمدتاً در اثر فعالیتهای انسانی افزایش می یابد. در این تحقیق تغییرات مکانی و زمانی و عوامل کنترل­کننده نیترات در آبخوان شاهرود بررسی شده است. بدین منظور 58 حلقه چاه مورد نمونه­­ برداری قرار گرفته و پارامترهای صحرایی، یون­های اصلی و نیترات اندازه‌گیری شده است. افزایش هدایت الکتریکی و کاهش pH که همراه با افزایش غلظت نیترات به بیش از 45 میلی گرم بر لیتر در محدوده شهری می باشد، تاثیر نشت فاضلاب بر کیفیت آبخوان را نشان می دهد. ارتباط معنی­دار کاربری زمین و بافت خاک با غلظت نیترات و روابط معنی­دار نیترات با هدایت الکتریکی، یونهای اصلی و pH به وضوح نقش اصلی نشت فاضلاب شهری در آلودگی نیترات آبخوان را تایید می­نماید. تداوم نشت فاضلاب به آبخوان سبب افزایش غلظت نیترات در محدوده شهری با نرخ حدود 7/1 میلی گرم بر لیتر در سال شده است. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق که در مدیریت کیفی آبخوان شاهرود کاربرد دارد، می­بایست روند توسعه شبکه جمع آوری فاضلاب در کل محدوده شهری تسریع شده تا از آلودگی بیشتر آبخوان جلوگیری گردد. <br /><em> </em>