دلایل پایداری آندالوزیت در زونهای سیلیمانیت و اسپینل-کردیریت موجود در میگماتیت‌های هاله مجاورتی الوند، همدان

Abstract

میگماتیت­ها، بخش مهمی از دگرگونی درجه بالای هاله دگرگونی الوند همدان (غرب ایران) را تشکیل داده­اند. میگماتیت­های با منشاء رسی از مزوسوم (با مجموعه کانیهای بیوتیت+سیلیمانیت+گارنت+کردیریت+اسپینل+ ارتوپیروکسن) و لویکوسوم (با مجموعه کانیهای گارنت+ پلاژیوکلاز+ فلدسپار پتاسیم و کوارتز) تشکیل شده­اند. در این میگماتیت­ها بافت واکنشی (سیمپلتیک) کانی­های اسپینل-کردیریت- پلاژیوکلاز جایگزین حاشیه آندالوزیت گردیده است. حضور ریزساختارهای ذوب در این سنگ­ها بیانگر این است که بافت واکنشی آندالوزیت تحت شرایط ذوب بخشی رخ داده است. رشد اسپینل با کردیریت در دمایی حدود700 تا750 درجه سانتیگراد می­باشد که بیانگر حضور آندالوزیت در این دما در مزوسوم میگماتیت­های همدان است. مطالعات صحرایی، شواهد پتروگرافی، واکنشهای ذوب و دما- فشار سنجی این سنگ­ها نشان می­دهد که علت نیمه پایداری آندالوزیت تا زون اسپینل-کردیریت در میگماتیت­های همدان، نرخ گرم شدگی سریع این سنگ­ها و اوراستپینگ (overstepping) است. انتشار حرارت ناشی از توده الوند سبب ایجاد هاله دگرگونی مجاورتی درجه بالا (میگماتیت­ها) شده است بنابراین، در این نوع دگرگونی، دوره دمایی تحمیل شده به سنگ نسبت به دیگر انواع دگرگونی کمتر و نرخ گرم شدگی (گرادیان زمین گرمایی 50 درجه سانتیگراد بر کیلومتر) زیادتر است، بطوریکه این حادثه سبب کاهش SΔ (آنتروپی) واکنش پلی مورفیک آندالوزیت- سیلیمانیت شده است و دامنه اوراستپینگ (overstepping) آندالوزیت را افزایش داده است تا جائیکه محدوده آن در مزوسوم میگماتیت­های همدان تا 50 ±200 درجه سانتیگراد رسیده است.